Một trong những công cụ hữu ích giải quyết các vấn đề này là áp dụng phương pháp sản xuất sạch hơn (SXSH) tại các cơ sở công nghiệp.

Chưa tạo được động lực cho DN triển khai

Theo kết quả khảo sát đánh giá gần đây đã cho thấy mức độ nhận thức về SXSH tại cơ sở sản xuất công nghiệp trên toàn quốc là khác nhau và chưa đầy đủ. Số các ngành sản xuất công nghiệp biết đến SXSH bao gồm chủ yếu các doanh nghiệp về dệt may, rau quả nông sản, khai khoáng, mỏ, xi măng, gạch, chế biến thực phẩm… Tỷ lệ cơ sở sản xuất công nghiệp áp dụng SXSH thu được kết quả là giảm trên 5% tiêu thụ nguyên nhiên vật liệu trên một đơn vị sản phẩm. Ngoài ra, có khoảng 12 Sở Công thương đủ năng lực hướng dẫn áp dụng SXSH như Hà Nội, Bến Tre, Phú Thọ, Quảng Nam…, khoảng 50 Sở Công thương có khả năng phổ biến, đào tạo về SXSH, gần 400 cán bộ Sở Công Thương có kiến thức về SXSH thông qua các kênh hội thảo, đào tạo hoặc thông tin đại chúng. Theo ước tính có khoảng 11% DN sản xuất công nghiệp trên toàn quốc có áp dụng SXSH trên tổng số hàng nghìn các DN.

Tuy nhiên, SXSH ở VN hiện nay cũng còn nhiều mặt hạn chế và thách thức. Về mặt cơ sở pháp lý, tuy đã có các quy định khá tốt, nhưng vẫn cần được kiện toàn, cơ sở pháp lý cần đủ mạnh. Các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật triển khai cần tiếp tục cải thiện để đáp ứng nhu cầu thực tế...

Và những hành động cụ thể

“Chúng tôi đang xây dựng nghị định về phát triển ngành công nghiệp môi trường đề cập đến các vấn đề hỗ trợ các DN thực hiện các hoạt động về bảo vệ môi trường tư vấn cho công tác bảo vệ môi trường và tái chế, tái sử dụng chất thải. Đây là những vấn đề chúng tôi đặc biệt quan tâm trong nghị định mới này. Từ đó thúc đẩy các DN giảm phác thải tại nguồn, giảm sử dụng năng lượng”, ông Nguyễn Văn Thanh - Phó Cục trưởng, Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường Công nghiệp, Bộ Công thương cho biết.

Theo các chuyên gia, trước những thách thức đang đặt ra với vấn đề SXSH, cần đặt ra yêu cầu cấp bách phải tăng cường năng lực quản lý, xử lý các vấn đề môi trường phát sinh. Để xây dựng chiến lược phát triển bền vững trong công nghiệp đòi hỏi cần sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, thường xuyên coi công tác bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là điều kiện nền tảng để phát triển sản xuất là hết sức cần thiết của doanh nghiệp. Ngoài ra, cũng cần đẩy mạnh công tác tuyền truyền, đào tạo để nâng cao nhân thức, xây dựng năng lực cho doanh nghiệp, thúc đẩy triển khai các sáng kiến tập thể bảo vệ môi trường, đề suất các khuyến nghị xây dựng và cải thiện các quy định pháp luật có liên quan nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực thi thông qua các khảo sát, nghiên cứu.

Nhận thấy được tầm quan trọng của việc áp dụng sản xuất sinh học, ngày từ tháng 9/2009, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Chiến lược sản xuất sạch hơn trong công nghiệp đến năm 2020” với mục tiêu phổ biến rộng rãi cách tiếp cận sản xuất sinh học cho các cơ sở sản xuất công nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên- nhiên vật liệu, giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm, bảo vệ môi trường, sức khỏe con người hướng tới phát triển bền vững. (Ảnh:Công nhân Công ty Canon Việt Nam lắp ráp máy in laze)

Quốc Anh