GDP xanh là phần còn lại của GDP thuần sau khi đã trừ các chi phí do tiêu dùng tài nguyên và mất mát về môi trường do các hoạt động kinh tế.

Hiện nay, nhiều quốc gia đã xây dựng và triển khai áp dụng “GDP xanh” như một chỉ tiêu kinh tế vĩ mô; đồng thời, xây dựng và có chính sách ưu đãi phù hợp nhằm khuyến khích các doanh nghiệp phát triển những sản phẩm xanh, được cấp nhãn sinh thái…

Tại Việt Nam, khái niệm GDP xanh đã được giới thiệu nhiều năm trước. Năm 2012, khung phương pháp xây dựng chỉ số GDP xanh cho Việt Nam đã hình thành. Tuy nhiên, để có lộ trình để đưa bộ tiêu chí này vào áp dụng thực tiễn thì phải trải qua một số khâu như: xây dựng một khuôn khổ phương pháp; chuẩn bị thông tin dữ liệu; phát triển nguồn nhân lực để thực hiện hạch toán xanh.

 Quyết định số 43/2010/QĐ-TTg ngày 2/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam dự định giới thiệu chỉ tiêu “GDP xanh” trong hệ thống chỉ tiêu kinh tế - xã hội trên toàn quốc từ năm 2014, nhưng cho đến nay, đây vẫn còn là một chủ đề mới ở Việt Nam.

Để thúc đẩy áp dụng chỉ tiêu GDP xanh, trước mắt Việt Nam cần tập trung vào các tài khoản “xanh” quan trọng đối với nền kinh tế như tài nguyên khoáng sản, nước, rừng, đất; các tài khoản môi trường nổi bật hiện nay như ô nhiễm nước, ô nhiễm không khí (đặc biệt là khí thải CO2), chất thải rắn. Ngoài ra, chi tiêu cho môi trường cũng nên tách ra khỏi chi tiêu khác của hệ thống tài khoản quốc gia để phân tích vai trò và trách nhiệm của nhà nước, doanh nghiệp và hộ gia đình trong bảo vệ môi trường.

Hệ thống thống kê hiện nay của Việt Nam có thể cung cấp thông tin đầu vào cơ bản cho một số tài khoản xanh như tài khoản tài nguyên khoáng sản, tài khoản chi tiêu công cho môi trường... mặc dù thông tin có thể còn phân bố rải rác và chưa thống nhất. Việc lựa chọn các tài khoản “xanh” để phát triển dựa trên nguyên tắc này sẽ giúp Việt Nam một mặt sử dụng được thông tin có sẵn và mặt khác tích cực xác lập nguồn thông tin đầu vào.

Tăng trưởng xanh được coi là con đường phù hợp nhất để phát triển bền vững mà nhiều nước trên thế giới đang theo đuổi, trong đó, có Việt Nam. Việc thúc đẩy áp dụng chỉ số GDP xanh sẽ góp phần thực hiện tăng trưởng xanh.

Văn phòng CPSI