Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng đến phát triển bền vững, TP.HCM đang từng bước tái định hình không gian công nghiệp theo hướng xanh, thông minh và gắn kết chặt chẽ với dịch vụ, đô thị, cảng biển và logistics.
TP.HCM hiện là địa phương có số lượng khu công nghiệp nhiều và quy mô lớn nhất cả nước, với hơn 60 KCN và khu chế xuất đang hoạt động. Thành phố sở hữu hạ tầng đồng bộ, vị trí chiến lược gần cảng biển và mạng lưới giao thông kết nối thuận lợi với các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Khi các tuyến cao tốc, trung tâm logistics và cảng biển nước sâu được hoàn thiện, TP.HCM có thể hình thành một mạng lưới sản xuất, logistics, xuất khẩu tích hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho chuỗi cung ứng từ nghiên cứu, chế tạo, lưu trữ đến phân phối sản phẩm.
TP.HCM đang nỗ lực chuyển đổi khu sản xuất thành hệ sinh thái công nghiệp xanh (Ảnh: laodong.vn)
Tuy nhiên, mô hình khu sản xuất truyền thống đang dần bộc lộ giới hạn khi yêu cầu phát triển bền vững và tiêu chuẩn môi trường ngày càng cao. Do đó, xu hướng mới là chuyển từ các KCN thuần túy sang hệ sinh thái công nghiệp, dịch vụ, đô thị xanh, nơi doanh nghiệp không chỉ sản xuất, mà còn chia sẻ hạ tầng, năng lượng, chất thải và nguồn lực, tạo thành chuỗi giá trị khép kín. Đây là hướng đi mà nhiều nước phát triển đã thực hiện thành công, giúp giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng và nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm.
Theo các chuyên gia, việc phát triển khu công nghiệp sinh thái không chỉ giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành, mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế. Đây cũng là bước đi cụ thể để thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Việt Nam đã đưa ra tại COP26.
Thành phố đang tập trung thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, vật liệu mới, linh kiện ô tô, điện tử và công nghiệp hỗ trợ. Song song đó, việc phát triển năng lượng tái tạo, hạ tầng xanh và hệ thống quản trị thông minh được xem là nền tảng để xây dựng các khu công nghiệp bền vững.
Tầm nhìn dài hạn của TP.HCM không chỉ dừng ở sản xuất, mà hướng tới hình thành các khu đô thị – công nghiệp – dịch vụ tích hợp, nơi người lao động có thể làm việc, sinh sống và tiếp cận các tiện ích đô thị hiện đại trong cùng một không gian. Sự kết hợp giữa công nghiệp xanh, logistics thông minh và phát triển đô thị bền vững hứa hẹn tạo nên một hệ sinh thái kinh tế năng động, giúp TP.HCM không chỉ giữ vai trò đầu tàu trong nước mà còn vươn tầm khu vực.
Gia Linh