Giải pháp tiết kiệm điện trong ngành xi măng: Kinh nghiệm từ Xi măng Lam Thạch

Kinh tế tuần hoàn

29/09/2025

Ngành sản xuất xi măng là một trong những lĩnh vực tiêu tốn điện năng lớn nhất, khi mỗi năm, các nhà máy xi măng có thể tiêu hao khoảng 110 - 122 triệu KWh điện nếu sản xuất ở công suất tối đa.

Trong những năm gần đây, việc tìm kiếm và áp dụng các giải pháp tiết kiệm điện trong sản xuất xi măng luôn là một mục tiêu quan trọng được các doanh nghiệp trong ngành ưu tiên thực hiện. Điển hình là nhà máy Xi măng Lam Thạch, nơi đã áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả, giúp giảm chi phí và bảo vệ môi trường.

Từ tháng 3/2020, Xi măng Lam Thạch đã đầu tư dây chuyền công nghệ đồng xử lý chất thải công nghiệp, thay thế một phần than cám trong lò nung clinker bằng chất thải công nghiệp không tái chế từ các ngành sản xuất khác như nhà máy giày, da, giấy, và may. Công nghệ này giúp tiết kiệm đến 40% lượng than sử dụng trong quá trình sản xuất clinker. Đây là giải pháp quan trọng không chỉ giúp giảm chi phí nhiên liệu mà còn giảm thiểu lượng chất thải công nghiệp không thể tái chế, góp phần bảo vệ môi trường. Hiện, Xi măng Lam Thạch đã tiết kiệm 13,2 tỷ đồng mỗi năm nhờ đồng xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường làm nguyên liệu thay thế trong lò nung clinker.

Bên cạnh việc sử dụng chất thải công nghiệp thay thế than, Xi măng Lam Thạch còn triển khai nhiều giải pháp tiết kiệm điện năng trong quy trình sản xuất như lắp đặt hệ thống biến tần (VFDs) để điều chỉnh tốc độ động cơ, giảm thiểu mức tiêu thụ điện năng cho các thiết bị máy móc; lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái, giúp giảm bớt phụ thuộc vào nguồn điện lưới quốc gia cho các hoạt động sinh hoạt trong nhà máy; sử dụng lò quay theo phương pháp khô với hệ thống tháp trao đổi nhiệt 5 tầng cyclone. Với công nghệ này, năng suất lò nung đã được nâng từ 1.200 tấn clinker/ngày lên 1.800 tấn/ngày, đồng thời giảm tiêu hao nhiệt từ 950 kcal/kg clinker xuống còn 760 kcal/kg clinker.

Đặc biệt, nhà máy Xi măng Lam Thạch đang thực hiện nghiên cứu khả thi để triển khai hệ thống phát điện từ nhiệt khí thải của lò nung clinker. Hệ thống này được kỳ vọng sẽ tận dụng nhiệt khí thải để phát điện, cung cấp năng lượng cho chính quá trình sản xuất. Điều này không chỉ giúp giảm lượng khí thải ra môi trường mà còn giảm chi phí điện năng, góp phần tăng cường hiệu quả sản xuất.

Dây chuyền xử lý chất thải rắn công nghiệp thông thường làm nguyên liệu thay thế trong lò nung clinker tại Xi măng Lam Thạch (Ảnh: ximang.vn)

Nhờ các biện pháp cải tiến công nghệ và tối ưu hóa quy trình sản xuất, Xi măng Lam Thạch đã giảm được tiêu thụ than cám và điện năng. Cụ thể, điện năng tiêu thụ của nhà máy đã giảm khoảng 10% so với mức tiêu hao bình thường trong sản xuất xi măng và clinker. Vào cuối năm 2025, hệ thống phát điện từ nhiệt khí thải của lò nung clinker dự kiến sẽ đi vào hoạt động và cung cấp khoảng 70% điện năng cho sản xuất. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch và bảo vệ nguồn năng lượng quốc gia.

Việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm điện trong ngành xi măng, đặc biệt là tại nhà máy Xi măng Lam Thạch, là một bước đi quan trọng giúp giảm thiểu chi phí sản xuất và bảo vệ môi trường. Tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng, giảm phát thải CO₂ và nâng cao khả năng xử lý chất thải sẽ là những yếu tố quan trọng trong việc đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Minh Phúc

Tags: