Khó kiểm soát
Theo thống kê, Việt Nam hiện nay có khoảng 500.000 DN, 90% trong số đó
là các DNVVN với quy mô 25 lao động và doanh thu khoảng 240 triệu đồng
mỗi năm. Theo nhận định của ông Lê Minh Đức, do đặc trưng của các DNVVN
là quy mô nhỏ nên tính ổn định không cao, khả năng tài chính hạn chế,
công nghệ sản xuất lạc hậu, tiêu hao tài nguyên lớn và trình độ năng lực
quản lý của lãnh đạo các DN này cũng có hạn… vì vậy việc tận dụng cũng
như xử lý rác thải của DN có nhiều hạn chế. Phần lớn các DN không tận
dụng được rác thải và xử lý theo lối tự phát như: đốt, đổ bỏ không đúng
nơi quy định… gây nên những tác động xấu tới môi trường. Bên cạnh đó,
hầu hết các DNVVN đều nằm trên địa bàn các thành phố lớn và nằm xen lẫn
trong các khu dân cư, quy mô sản xuất hộ gia đình nên việc kiểm soát các
chỉ số phát thải của DN cũng rất khó khăn.
Tại diễn đàn, đại diện một số DN trong ngành dệt may, da giày cũng lên
tiếng chia sẻ về những khó khăn trong việc quản lý rác thải của DN. Với
ngành dệt may, ông Đinh Việt Thanh, đại diện Công ty May 10 cho biết,
vấn đề môi trường chính của các DN dệt may là nước thải, nhất là khử màu
nước thải và bụi, để xử lý được các vấn đề này đòi hỏi phải có sự đầu
tư lớn cho các công trình xử lý, như vậy rất khó cho các DNVVN. Còn theo
bà Nguyễn Thị Thu Hằng, đại diện cho Công ty TNHH giày Ngọc Tề thì các
DN trong ngành da giày lại thải ra nhiều chất thải rắn và hóa chất (có
trong keo dán), đây là những loại rác thải nguy hại có khả năng thẩm
thấu, rất khó tiêu hủy và nếu tiêu hủy không đúng cách thì ảnh hưởng lớn
tới môi trường, công ty đã phải mất khoảng 15 triệu đồng cho việc giải
quyết số lượng rác thải mỗi tháng…
Đi từ những giải pháp đơn giản
Một trong những vấn đề được các DN quan tâm tại diễn đàn là làm sao các
DNVVN có thể xử lý được vấn đề rác thải, trong khi tiềm lực tài chính
các DN này có hạn mà công nghệ xử lý rác thải đòi hỏi đầu tư lớn. Giải
đáp khúc mắc này, ông Lê Minh Đức cho biết, việc quản lý rác thải trong
các DNVVN, nhất là các DN dệt may, da giày không cứ nhất định là phải sử
dụng những công nghệ cao, công nghệ đắt tiền mà có những giải pháp rất
đơn giản, tiết kiệm mà lại rất hiệu quả. Trước hết là với việc giữ vệ
sinh trong DN, dụng cụ phải được để đúng nơi, đúng chỗ, không để rò rỉ
dầu mỡ, hóa chất ra đất, dọn vệ sinh hàng ngày, giữ gìn môi trường cảnh
quan sạch đẹp. Và việc quản lý rác thải không chỉ được thực hiện ở khâu
cuối mà có thể thực hiện ngay ở khâu đầu vào của sản xuất như: tiết kiệm
nước, năng lượng, tiết kiệm nguyên liệu, rác thải phải được phân loại
và để đúng nơi quy định…
Đặc biệt, ông Nguyễn Đức Vinh, đại diện Trung tâm Hợp tác công nghệ môi
trường Việt Nam - Thụy Điển cho rằng, rác thải của các DN dệt may, da
giày và DN nuôi trồng, chế biến thủy sản của Việt Nam có tiềm năng tái
chế và tái sử dụng rất cao như: thu hồi và tái sử dụng bụi bông, nguyên
liệu thừa của DN dệt may; thu hồi hóa chất, tái sử dụng nguồn nước và
tái sử dụng chất thải rắn của DN da giày… Và điều quan trọng nhất là khi
lãnh đạo các DNVVN có nhận thức về vấn đề môi trường thì việc quản lý
rác thải không còn khó khăn như hiện nay nữa mà nó sẽ là một lợi thế
cạnh tranh của DN./.
Việt Nga