Sản xuất sạch hơn (SXSH) được biết đến như một tiếp cận giảm thiểu ô nhiễm tại nguồn thông qua việc sử dụng nguyên nhiên liệu có hiệu quả hơn. Việc áp dụng SXSH không chỉ giúp các doanh nghiệp trong ngành nước cắt giảm chi phí sản xuất, mà còn đóng góp vào việc cải thiện hiện trạng môi trường, qua đó sử dụng nguồn nhiên liệu hiệu quả.

Việc hướng dẫn SXSH trong ngành sản xuất nước uống đóng chai là một việc làm thiết thực nhằm bảo đảm an toàn thực phẩm, gắn với bảo vệ nguồn nguyên liệu. Tại Xí nghiệp dịch vụ đô thị thuộc Công ty Nước - Môi trường Bình Dương, nhóm SXSH dành nỗ lực cao nhất để tổng hợp thông tin liên quan đến hiện trạng sản xuất của Việt nam, các vấn đề liên quan đến sản xuất và môi trường cũng như các thực hành tốt nhất có thể áp dụng được trong điều kiện nước ta.

Tại đây, nhóm tư vấn SXSH đánh giá nhanh các quy trình sản xuất tại xí nghiệp; đánh giá tiêu hao nguyên, nhiên vật liệu tại xí nghiệp; nhận dạng các giải pháp SXSH, tiết kiệm năng lượng (TKNL) và đề xuất kế hoạch thực hiện SXSH, TKNL. Tất cả các hoạt động khảo sát, thu thập số liệu được thực hiện trong khuôn viên xí nghiệp. Nhóm đánh giá đã thu thập các số liệu quá khứ và hiện tại, khảo sát thực tế tại xí nghiệp và thông qua sự trao đổi với cán bộ xí nghiệp, từ đó xác định các khu vực, đối tượng cần thực hiện SXSH và TKNL để triển khai phân tích đánh giá quy trình của từng khu vực và đưa ra các giải pháp SXSH và TKNL để xí nghiệp có khả năng áp dụng.

Xí nghiệp dịch vụ đô thị được thành lập theo Quyết định số 685/QĐ-CTN ngày 11- 6-2008 của Giám đốc Công ty TNHH MTV Cấp thoát nước - Môi trường Bình Dương: Xí nghiệp được giao nhiệm vụ kinh doanh, trồng và chăm sóc cây xanh, cây kiểng. Đến ngày 28-8-2012, xí nghiệp được bổ sung thực hiện sản xuất và kinh doanh nước uống tinh khiết đóng chai, đóng bình sau khi sáp nhập bộ phận nước đóng chai từ Xí nghiệp Cấp nước Dĩ An về. Đến 1-5-2014, Xí nghiệp Dịch vụ đô thị đã mở rộng kinh doanh dịch vụ cung cấp văn phòng phẩm. Đến nay, xí nghiệp đã đạt được những thành tựu quan trọng như: Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008; Cúp vàng thương hiệu Việt năm 2010. Với chiến lược không ngừng nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và giá thành tốt nhất cho khách hàng, xí nghiệp đã và đang tích cực đầu tư công nghệ mới, nghiên cứu thị trường và tìm kiếm các cơ hội đầu tư phát triển sản phẩm. Do đó, để tăng sức cạnh tranh với các sản phẩm khác trên thị trường, việc giảm chi phí sản xuất là một vấn đề trọng điểm của xí nghiệp. Hiện nay, sản phẩm của xí nghiệp là nước uống hiệu BIWASE và ION GOLD phân phối 5 tỉnh, thành: Bình Dương, TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Phước, Tây Ninh.

Quy trình sản xuất nguồn nước của công ty bảo đảm sức khỏe cho người sử dụng. Nguồn nước đầu vào là nước thủy cục sẽ được đưa vào các bể chứa, sau đó được đưa qua hệ thống lọc cẩn thận qua nhiều quy trình. Sau đó nguồn nước được qua hệ thống khử mùi bằng than hoạt tính sẽ loại bỏ màu, mùi, vị và các chất oxy hóa, các chất hữu cơ có trong nước. Sau đó được đưa vào hệ thống làm mềm nước. Tại đây các thành phần làm cứng nước được giữ lại đồng thời một số các cation khác. Nước qua hệ thống lọc tinh khiết loại bỏ một số độc tố, chất huyết phù, kim loại nặng và loại bỏ một số vi khuẩn lẫn trong nước. Do trong quá trình lưu trữ, nước tinh khiết có khả năng tái nhiễm vi khuẩn trong không khí nên cần phải tiệt trùng bằng tia UV và OZONE sau đó được chuyển qua khu vực chiết rót. Vỏ bình được kiểm tra ngoại quan trước khi đưa vào khu vực súc rửa, qua máy rửa vỏ bình sau đó đưa tới máy rửa ruột bình. Nước thành phẩm qua các máy chiết rót tự động sẽ chiết đầy vào chai và qua khu vực kiểm tra ngoại quan, sấy và đóng gói thành phẩm lưu kho và chờ xuất hàng.

Trong sản xuất nước, quá trình vệ sinh đóng vai trò quan trọng để bảo đảm các yêu cầu công nghệ và an toàn vệ sinh thực phẩm cho sản phẩm được xí nghiệp chú trọng. Xí nghiệp luôn ý thứ việc vệ sinh còn chứa đựng nhiều vấn đề gây ô nhiễm môi trường nếu không được thiết lập quy trình và quản lý đúng mức. Vệ sinh bao gồm các công việc liên quan đến khu vực sản xuất và vệ sinh thiết bị.

Theo nhóm SXSH, nhìn chung, công tác bảo vệ môi trường được xí nghiệp thực hiện tốt. Tình trạng tiêu hao nguyên vật liệu còn xảy ra. Nhà xưởng cao, thông thoáng. Xí nghiệp luôn có đội ngũ công nhân vệ sinh thu dọn rác và chất thải rắn để đúng nơi quy định, bảo đảm nhà xưởng, văn phòng luôn được sạch sẽ. Xí nghiệp thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng máy móc thiết bị sản xuất đúng lịch bảo trì bảo dưỡng. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ công nhân viên thường xuyên được đào tạo nâng cao tay nghề. Xí nghiệp luôn tuân thủ các quy định và thực hiện tốt các biện pháp phòng cháy chữa cháy và an toàn môi trường lao động cho công nhân.

Qua quá trình phân tích, với những nội dung công việc đã xác định nhóm SXSH đề xuất trong thời gian tới, xí nghiệp cần tổ chức thực hiện như sau: Tổ chức lớp tập huấn nâng cao nhận thức SXSH, giới thiệu bộ công cụ 5S; thành lập đội SXSH tại xí nghiệp; tổ chức ngày tổng vệ sinh bắt đầu thực hiện 5S; thực hiện bảo dưỡng định kỳ máy móc thiết bị; thực hiện lần lượt các nội dung đã được xác định.

Theo đó, nhóm đề xuất cho xí nghiệp danh sách các hoạt động cần thiết cho việc quan trắc, duy trì các giải pháp SXSH. Đồng thời đề xuất các hoạt động đào tạo SXSH như giới thiệu khái niệm SXSH và các vấn đề liên quan SXSH cho toàn thể cán bộ, công nhân trong xí nghiệp. Xí nghiệp cần tổ chức tập huấn cơ bản về SXSH cho cán bộ trong xí nghiệp; tổ chức tập huấn nâng cao về một số kỹ thuật mới trong thực hiện SXSH áp dụng cho ngành sản xuất điển hình của xí nghiệp. Nhóm SXSH nhấn mạnh, việc thành lập nhóm đánh giá SXSH là rất cần thiết khi triển khai chương trình đánh giá SXSH. Các thành viên của nhóm là cán bộ của xí nghiệp, có thể hỗ trợ triển khai khi có chuyên gia bên ngoài hoặc trực tiếp thực hiện nếu qua đào tạo. Quy mô của nhóm sẽ phụ thuộc vào quy mô của doanh nghiệp. Với một xí nghiệp lớn, nhóm đánh giá SXSH nên bao gồm đại diện ban lãnh đạo và trưởng phòng của từng phòng ban và nhóm triển khai phụ được thành lập tùy theo thời điểm. Các thành viên trong nhóm phải được phép họp định kỳ, trao đổi cởi mở, có tính sáng tạo, được phép xem xét, đánh giá lại quy trình công nghệ và quản lý hiện tại cũng như đủ năng lực áp dụng triển khai các ý tưởng SXSH khả thi.

Với những kết quả bước đầu khi áp dụng SXSH, xí nghiệp đã nhận rõ tầm quan trọng của việc áp dụng kết quả từ các giải pháp SXSH. Ngoài mục tiêu là hạ giá thành sản phẩm đồng thời bảo đảm được xu thế bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững như hiện nay.