Để doanh nghiệp tiếp cận và nhận thức được lợi ích kinh tế và lợi ích môi trường của việc áp dụng sản xuất sạch hơn (SXSH) trong công nghiệp, Sở Công Thương TP Cần Thơ đã phối hợp cùng với các ngành chức năng thành phố từng bước nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, giúp các doanh nghiệp cải tiến thiết bị, máy móc và công nghệ phù hợp, tăng hiệu quả sản xuất, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững ngành công nghiệp thành phố.

Theo Sở Công Thương TP Cần Thơ, thành phố hiện có 6 khu công nghiệp với tổng số 210 dự án đang hoạt động. Trong đó, có 2 khu công nghiệp lớn là Trà Nóc 1 và Trà Nóc 2, tập trung các doanh nghiệp chế biến thủy hải sản, thức ăn gia súc, bia-nước giải khát... Hầu hết các khu công nghiệp đều có nhà máy xử lý nước thải tập trung, nhưng vẫn còn nhiều doanh nghiệp xử lý chất thải chưa đạt quy chuẩn môi trường. Bên cạnh đó, vẫn còn tồn tại nhiều nhà máy chế biến thủy hải sản có sử dụng nguồn nhiệt lớn, nguồn nguyên liệu phế phẩm, chưa có biện pháp xử lý khí thải hữu hiệu, gây ô nhiễm không khí ngày càng đáng báo động. Ngoài ra, nhiều cơ sở sản xuất và doanh nghiệp bên ngoài các khu công nghiệp còn ứng dụng công nghệ  lạc hậu, thiết bị cũ trong quy trình sản xuất, vừa làm tăng chi phí sản xuất, vừa gia tăng phát thải, gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. Do đó, để hài hòa lợi ích kinh tế và lợi ích về môi trường, cần công tác tăng cường quản lý nhà nước và nâng cao nhận thức áp dụng SXSH trong công nghiệp cho các cơ sở, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố.

Ông Huỳnh Trung Trứ, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP Cần Thơ, cho biết: Thời gian qua, Sở Công Thương TP Cần Thơ đã triển khai nhiều chương trình hành động thực hiện Quyết định số 1419/QĐ-TTg ngày 7-9-2009 của Thủ tướng Chính phủ về “Chiến lược SXSH trong công nghiệp đến năm 2020”. Theo đó, Sở Công Thương thành phố đã phối hợp với các ngành chức năng tổ chức tuyên truyền SXSH cho các cơ sở sản xuất, kết hợp hỗ trợ tư vấn kỹ thuật cho 3 doanh nghiệp; tổ chức 12 lớp tập huấn kết hợp tham quan thực tế mô hình trình diễn kỹ thuật, áp dụng SXSH cho doanh nghiệp. Đồng thời, triển khai các lớp đào tạo chuyên sâu về hướng dẫn kỹ năng thực hiện các giải pháp, áp dụng SXSH trong sản xuất; đào tạo chuyên sâu về bảo trì bảo dưỡng thiết bị, áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong nồi hơi cho cán bộ quản lý kỹ thuật ở các doanh nghiệp. Song song đó, ngành công thương còn tổ chức đánh giá nhanh tiềm năng áp dụng SXSH cho 15 doanh nghiệp. Sở Công thương thành phố còn tổ chức hội thảo “Áp dụng SXSH trong sản xuất công nghiệp” năm 2018 cho các đơn vị quản lý nhà nước, các doanh nghiệp trong và ngoài thành phố. Hội thảo không chỉ cung cấp các thông tin về chiến lược SXSH mà còn giới thiệu các mô hình, giải pháp công nghệ ion hóa và điện phân trong xử lý cáu cặn cho lò hơi và tháp giải nhiệt trong ngành chế biến thực phẩm; hệ thống điện pin năng lượng mặt trời…  cho các cơ sở sản xuất công nghiệp và doanh nghiệp. Các chương trình hành động áp dụng SXSH đã giúp các cơ sở sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp nhận thức được tầm quan trọng của SXSH. Qua đó, nhiều doanh nghiệp đã tiến hành cải tiến thiết bị, quy trình công nghệ phù hợp trong từng công đoạn sản xuất để gia tăng chất lượng và giá trị sản phẩm, nâng sức cạnh tranh thị trường, góp phần bảo vệ môi trường.

Ông Nguyễn Hữu Huy, Chủ Doanh nghiệp tư nhân Ba Hoàng, quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ, cho biết: Thông qua các hoạt động tập huấn, hội thảo của ngành công thương thành phố, doanh nghiệp không chỉ tiếp cận được các phương pháp và kỹ thuật mới trong quy trình xử lý nước thải mà còn tìm kiếm được các giải pháp hữu ích trong quy trình sản xuất nước đá. Trong đó, nổi bật là giải pháp, lắp đặt thiết bị xử lý cáu cặn Ewater để làm sạch nước đầu vào và xử lý đầu ra trong quy trình sản xuất nước đá, vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết giảm chi phí sản xuất cho doanh nghiệp. Theo ông Nguyễn Hữu Huy, hướng tới doanh nghiệp sẽ nghiên cứu và áp dụng các giải pháp, như: cải tiến thiết bị, máy móc phù hợp với hiện trạng của nhà máy sản xuất nước đá; đồng thời, tiến tới sử dụng điện năng lượng mặt trời hòa lưới trong hoạt động sản xuất… để tiết kiệm điện năng tiêu thụ, tăng hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm, đáp ứng các yêu cầu về môi trường. Ứng dụng công nghệ mới, thiết bị biến tần trên dây chuyền sản xuất tự động để tăng chất lượng sản phẩm đầu ra, giảm số lượng nhân công và tiết kiệm điện năng tiêu thụ, hướng tới bảo vệ môi trường… là các giải pháp phổ biến được nhiều cơ sở sản xuất chả hay các lò bún trên địa bàn thành phố áp dụng.

Quản lý hiệu quả từ việc kiểm soát từng dây chuyền sản xuất nhằm tránh thất thoát và lãng phí nguyên liệu, nhiên liệu, để tiết kiệm chi phí sản xuất, hướng tới bảo vệ môi trường được các doanh nghiệp chế biến thủy sản ưu tiên áp dụng. Ông Nguyễn Phước Lộc, Phó Giám đốc Công ty TNHH Công nghiệp thủy sản miền Nam, cho biết: Công ty đã từng bước sử dụng đèn led cho toàn bộ hệ thống chiếu sáng, lắp biến tần cho hệ thống máy nén; thực hiện kiểm tra máy móc, thiết bị trong dây chuyền sản xuất theo định kỳ để giảm tổn thất và tránh lãng phí điện năng tiêu thụ. Song song đó, Công ty TNHH Công nghiệp thủy sản miền Nam còn ứng dụng hệ thống giàn nước nóng năng lượng mặt trời để thực hiện vệ sinh dụng cụ đựng và chế biến cá tra… góp phần tiết kiệm điện năng tiêu thụ trong quá trình sản xuất, thực hiện có hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu SXSH.

Thực hiện SXSH đã và đang được áp dụng rộng rãi tại các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp đã góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm phát thải, cải thiện chất lượng môi trường... Song, để hài hòa lợi ích kinh tế và lợi ích môi trường cần nâng cao năng lực cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc áp dụng SXSH. Cùng với đó, các doanh nghiệp cần phát huy nội lực, thực hiện hành động áp dụng SXSH trong công nghiệp để giảm khối lượng chất thải gây ô nhiễm môi trường, góp phần đưa ngành công nghiệp thành phố phát triển ngày càng bền vững.