Ngày 15/8 vừa qua, tại Đà Nẵng, Bộ Tài chính phối hợp với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) tổ chức Hội thảo “Hướng dẫn thực hiện Thông tư 05/2025/TT-BKHĐT: Lộ trình chứng nhận khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam”.
Hội thảo có sự tham gia của hơn 150 đại biểu đến từ các bộ, ngành trung ương, địa phương, ban quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế và chuyên gia tư vấn, khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy chuyển đổi mô hình công nghiệp theo hướng xanh, tuần hoàn và bền vững.
Thông tư 05/2025/TT-BKHĐT, có hiệu lực từ ngày 15/3/2025, là văn bản hướng dẫn quan trọng cụ thể hóa Nghị định 35/2022/NĐ-CP về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế. Thông tư đưa ra bộ tiêu chí, quy trình và thủ tục chứng nhận khu công nghiệp sinh thái (KCNST), đồng thời quy định cơ chế theo dõi, giám sát việc thực hiện. Đây được đánh giá là công cụ pháp lý cần thiết để định hướng hoạt động đầu tư, sản xuất trong khu công nghiệp theo hướng tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải và tăng cường khả năng cạnh tranh quốc gia.
Hội thảo “Hướng dẫn thực hiện Thông tư 05/2025/TT-BKHĐT: Lộ trình chứng nhận khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam”.
Phát biểu khai mạc, bà Vương Thị Minh Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), cho biết việc ban hành và triển khai Thông tư 05/2025 không chỉ dừng ở hoàn thiện khung pháp lý mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong quá trình chuyển đổi mô hình phát triển công nghiệp của Việt Nam. Đây là cơ sở quan trọng để thực hiện Chiến lược Tăng trưởng Xanh, đồng thời là bước đi thiết thực nhằm hiện thực hóa cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Trong hơn một thập kỷ qua, Việt Nam đã hợp tác với UNIDO triển khai thí điểm mô hình khu công nghiệp sinh thái tại nhiều địa phương. Riêng tại Đà Nẵng, từ năm 2016, KCN Hòa Khánh đã được lựa chọn làm điểm để áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn và kết nối cộng sinh công nghiệp. Kết quả cho thấy, giai đoạn 2016 - 2019, 29 doanh nghiệp trong khu công nghiệp đã triển khai 228 giải pháp, giúp tiết kiệm hơn 14 tỷ đồng mỗi năm, giảm 50.000 m³ nước thải và hơn 5.000 tấn CO₂. Giai đoạn 2020–2023, thêm 22 doanh nghiệp tiếp tục thực hiện 82 giải pháp, tiết kiệm khoảng 7,7 tỷ đồng/năm. Những kết quả này khẳng định lợi ích kép của mô hình KCNST, vừa mang lại hiệu quả kinh tế, vừa đóng góp tích cực cho môi trường.
Ông Trần Văn Tỵ, Phó Trưởng ban Quản lý Khu công nghệ cao và các KCN Đà Nẵng, nhấn mạnh rằng thành phố xác định việc phát triển KCNST là định hướng lâu dài. Theo ông, Đà Nẵng đang chuyển đổi từ tư duy “bảo vệ môi trường” sang “kinh tế môi trường”, coi đây là động lực để thu hút nhà đầu tư, nâng cao năng lực quản lý và gia tăng giá trị cho cộng đồng doanh nghiệp. Thành phố cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi, thông qua cơ chế khuyến khích phù hợp, sự hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực quản lý.
Kết thúc hội thảo, các đại biểu thống nhất rằng Thông tư 05/2025/TT-BKHĐT là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp, ban quản lý và địa phương có công cụ rõ ràng để triển khai, đồng thời cũng là cơ sở để Việt Nam thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Việc phát triển khu công nghiệp sinh thái không chỉ mang lại lợi ích kinh tế và môi trường, mà còn góp phần nâng cao hình ảnh Việt Nam như một điểm đến đầu tư xanh, an toàn và trách nhiệm trong khu vực.
Theo thống kê từ các dự án do UNIDO hỗ trợ, các khu công nghiệp thí điểm ở Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng, với mức tiết kiệm khoảng 24.000 MWh điện mỗi năm, 280.000 m³ nước và giảm 139.000 tấn CO₂. Hiện nay, cả nước đã có khoảng 10 khu công nghiệp đang hoàn tất quá trình chuyển đổi sang mô hình sinh thái và 2 khu công nghiệp mới được chấp thuận phát triển ngay từ đầu theo tiêu chí sinh thái. Đây là những tiền đề quan trọng để nhân rộng mô hình trong thời gian tới. |
Phạm Hùng