Theo thống kê, trung bình một người thải ra khoảng 0.5-0.8kg rác/ngày. Con số này ở các thành phố càng có xu hướng tăng do nhu cầu tiêu dùng nhanh cao. Điều này đặt ra thách thức về môi trường rất lớn cho nhiều địa phương, kể cả những khu vực đô thị và bán đô thị. 

Tại thành phố Bắc Giang, rác thải là vấn đề đau đầu của các cơ quan hữu quan khi đa phần các điểm xử lý rác thải rắn tập trung là điểm xử lý lộ thiên, công nghệ lạc hậu gây ra nhiều hệ lụy về ô nhiễm môi trường. Để xử lý vấn đề, UBND Thành phố đã đầu tư xây dựng mới một số điểm xử lý thải rắn sinh hoạt sử dụng công nghệ hiện đại, nhằm khắc phục các nhược điểm cố hữu của phương pháp xử lý cũ. 

Điển hình, năm 2020, lò đốt rác thải rắn công suất 2,5 tấn/giờ tại huyện Yên Dũng được xây dựng và đưa vào vận hành. Chi phí xây dựng nhà xưởng là 3 tỷ đồng. Công ty Cổ phần Cơ khí thương mại Hợp Tiến, đơn vị được giao xây dựng và vận hành lò đốt, đầu tư 7 tỷ để lắp đặt hoàn thiện lò. Theo công suất thiết kế, lò đốt rác Yên Dũng có khả năng xử lý khoảng 60 tấn rác/ngày. 

Lò đốt rác Yên Dũng có khả năng duy trì nhiệt độ cao, triệt tiêu được các chất độc hại trong rác đồng thời tiết kiệm năng lượng. Ảnh: Báo Bắc Giang.

Được biết, lò đốt rác Yên Dũng áp dụng một số công nghệ mới nhằm tăng hiệu quả xử lý rác thải. Cụ thể, lò sử dụng phương pháp đốt áp suất âm, kết hợp hai buồng đốt. Buồng sơ cấp kết hợp hệ thống sấy để rác bắt cháy dễ dàng. Buồng thứ cấp có khả năng duy trì liên tục nhiệt độ đốt cao, từ 950-1050 độ C. 

Theo chia sẻ của ông Đỗ Trọng Tâm, Giám đốc Công ty, “lò đốt tích hợp công nghệ ghi tần sôi nên luôn duy trì được nhiệt độ đốt cao, có khả năng triệt tiêu hoàn toàn các thành phần độc hại trong rác. Sau khi đốt, rác thải chỉ còn lại khoảng 4% khối lượng là tro thải”. 

Ngoài ra, lò đốt rác còn tích hợp nhiều bộ phận xử lý khác nhằm đảm bảo vận hành tối ưu hệ thống, giảm thiểu các tác nhân hại ra môi trường như: hệ thống cấp gió, giảm nhiệt, bộ lọc rửa khí thải, bể chứa dung dịch sữa vôi, bộ lọc cyclon, bộ xử lý hấp thụ than hoạt tính. 

Được biết, lò sử dụng công nghệ khí hóa chất thải nên luôn có áp suất âm, không khí được tự động hút vào lò nên chỉ cần dùng quạt cấp khí bổ sung công suất nhỏ, không phải dùng quạt hút khói ra khỏi lò. Ước tính, lượng điện tiêu thụ cho hệ lò đốt gồm hai vòi đốt, quạt cấp khí và máy bơm chỉ khoảng 4 KW với lò đốt công suất 200 kg rác/h. Việc không sử dụng quạt hút khói ra khỏi lò cùng lúc giải quyết được nhiều vấn đề như rác tự cháy, không khí được bổ sung tự động, khói đi lên ống khói theo nguyên lý đối lưu. 

Ưu điểm nữa của lò đốt này là rất tiết kiệm nhiên liệu đốt. Buồng đốt được thiết kế để đạt nhiệt độ đốt cần thiết là 15-20 phút, so với các buồng thông thường quá trình này cần khoảng 1,5-2 giờ. Vòi đốt được thiết kế tự động đóng-ngắt nên tiêu hao nhiên liệu gần như bằng không. 

Tiêu hao nhiên liệu để xử lý khói cũng rất thấp. Trung bình tỷ suất tiêu hao nhiên liệu xử lý khói là 0.3 lít dầu/kg rác cho lò công suất dưới 200 kg/h và 0.1-0.2 lít dầu/kg cho lò trên 300 kg/h.

UBND huyện Yên Nghĩa đầu tư 7,5 tỷ để xây dựng lắp đặt lò đốt 60 tấn/ngày phục vụ nhu cầu xử lý rác tăng cao tại địa phương. Ảnh: Báo Bắc Giang. 

Với hiệu quả xử lý rác tích cực như trên, lò đốt rác Yên Dũng đã được Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh cùng hội đồng khoa học cấp Nhà nước thẩm định đạt tiêu chuẩn QCVN61-MT:2016/BTNMT, là lò sử dụng hệ thống tuần hoàn khép kín, an toàn. 

Từ khi vận hành chính thức đến nay là hơn một năm, lò đã giúp xử lý hơn 12.000 tấn rác thải trên địa bàn huyện Yên Dũng. Qua đó góp phần giúp địa phương giải quyết vấn đề rác thải ùn ứ, nâng cao chất lượng môi trường nói chung và được khuyến khích nhân rộng tại các địa bàn khác trong tỉnh.

Hiện UBND huyện Yên Dũng đang đầu tư xây dựng thêm lò đốt số 2 công suất 60 tấn/ngày với kinh phí 7,5 tỷ đồng. Theo kế hoạch lò đốt dự kiến hoàn thành và đi vào hoạt động trong năm 2021 để kịp thời phục vụ nhu cầu xử lý rác thải tăng đột biến vào dịp tết Nguyên Đán.

An Nhiên