Trong khi tiết kiệm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng và giảm giá thành sản phẩm luôn là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp (DN) nên SXSH sẽ được các DN quan tâm đầu tư để nâng cao hiệu quả sản xuất. Đây cũng được xem là một xu thế trong sản xuất công nghiệp hiện nay trên toàn thế giới. Việc ứng dụng tiến bộ KH&CN sẽ giúp cho các DN dễ dàng hơn trong thực hiện mục tiêu SXSH. Nhằm góp phần thực hiện các mục tiêu đề ra tại Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược SXSH trong công nghiệp (CN) đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và nâng cao nhận thức, ý nghĩa của việc áp dụng SXSH vào hoạt động sản xuất CN trên địa bàn, Sở Công thương tỉnh Quảng Trị đã xây dựng đề tài “Xây dựng mô hình ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất sạch hơn trong công nghiệp trên địa bàn tỉnh”.

Từ năm 2009, tỉnh đã triển khai thực hiện các nội dung và nhiệm vụ của Chiến lược SXSH trong CN đến năm 2020, bước đầu đã nâng cao nhận thức, hiểu biết về lợi ích của chúng trên địa bàn tỉnh. SXSH phù hợp mọi quy mô sản xuất nên tất cả các mô hình sản xuất từ DN lớn đến DN nhỏ, từ công ty xuyên quốc gia hay cơ sở sản xuất nhỏ đều thực hiện được. Mục tiêu của SXSH là tránh ô nhiễm bằng cách sử dụng tài nguyên, nguyên vật liệu và năng lượng một cách có hiệu quả nhất. Việc ứng dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất sạch hơn trong công nghiệp sẽ giúp sử dụng lại một tỷ lệ hợp lý vật liệu phế thải làm nguyên liệu đầu vào để sản xuất một loại sản phẩm mới. Việc này cần có sự điều chỉnh sản xuất hợp lý để tiết kiệm nguyên vật liệu, năng lượng. Áp dụng SXSH được triển khai có hiệu quả nhất là đối với các DN, cơ sở sản xuất CN có tiềm ẩn ô nhiễm môi trường, thất thoát nhiều nguyên, nhiên, vật liệu, sử dụng nhiều tài nguyên...

Thực tế khi xây dựng mô hình SXSH, Sở Công thương đã tiến hành theo dõi về việc giảm chi phí về nguyên, nhiên, vật liệu, năng lượng, giảm chỉ số về môi trường, tăng năng suất lao động, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của DN được áp dụng. Từ đó làm cơ sở đánh giá, rút kinh nghiệm, triển khai nhân rộng áp dụng SXSH trong CN của tỉnh từ nay đến năm 2020. Mô hình ứng dụng KH&CN vào SXSH được tiến hành các nội dung quản lý nội vi, cải tiến, khắc phục một số chi tiết hoặc thay đổi một số thiết bị, chi tiết trong quy trình sản xuất... Quá trình thực hiện từ việc xây dựng kế hoạch cụ thể; triển khai thực hiện kế hoạch, giải pháp đến việc giám sát quá trình thực hiện đều được triển khai đồng bộ và theo trình tự. Kết quả về mức độ tiết kiệm nguyên liệu, năng lượng, mức độ giảm ô nhiễm và hiệu quả kinh tế được đo lường và đánh giá chính xác.

Từ kết quả thực tế mang lại của mô hình áp dụng SXSH sẽ lan tỏa, tuyên truyền tính hữu ích của hoạt động SXSH đến mọi đối tượng, nhất là các DN có quy trình sản xuất tương tự. Kết quả nghiên cứu là cơ sở dữ liệu để lựa chọn đơn vị đánh giá khả năng áp dụng SXSH các năm tiếp theo; giúp thay đổi tư duy quản lý, điều hành sản xuất tại các DN, mở ra tiềm năng cải tiến công nghệ, đầu tư máy móc, sắp xếp lại quy trình sản xuất, điều chỉnh quản lý nội vi tốt hơn. Đồng thời, năng lực, kỹ năng tư vấn hỗ trợ DN trong áp dụng SXSH và phổ biến và tuyên truyền, giới thiệu trên các phương tiện thông tin đại chúng về lợi ích của việc áp dụng SXSH trong CN cũng được nâng cao.

Ông Đoàn Ngọc Tính, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp, Sở Công thương cho biết: Để nâng cao nhận thức về SXSH, Sở Công thương đã tổ chức các khóa tập huấn, đào tạo cho cán bộ quản lý nhà nước, cán bộ kỹ thuật của các đơn vị sản xuất công nghiệp trên địa bàn. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền về SXSH để các DN hiểu biết về lợi ích của việc áp dụng SXSH vào hoạt động sản xuất CN-TTCN. Sở Công thương cũng tiến hành điều tra lấy phiếu các mô hình và phân tích, lựa chọn các mô hình sản xuất CN trên địa bàn tỉnh để khảo sát theo từng lĩnh vực sản xuất, đánh giá sát đúng khả năng áp dụng SXSH. Từ đó sở có thể tư vấn các giải pháp áp dụng và hỗ trợ triển khai áp dụng một số nội dung từ đơn giản đến phức tạp. Ngoài ra, Sở Công thương còn hướng dẫn các DN thực hiện việc kiểm toán năng lượng để đưa ra những giải pháp sử dụng năng lượng một cách hiệu quả, cùng với chính sách hỗ trợ DN về đổi mới ứng dụng tiến bộ KHCN và các chính sách khác để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Giá trị sản xuất CN trên địa bàn chiếm tỷ trọng lớn trong GDP của tỉnh và liên tục tăng trưởng qua các năm. Sản xuất công nghiệp có vai trò quan trọng trong quá trình thực hiện CNH, HĐH đất nước. Tuy nhiên, việc phát triển công nghiệp luôn đi kèm với tình trạng ô nhiễm môi trường và ngày càng có chiều hướng gia tăng. Vì vậy, thực hiện SXSH là giải pháp tối ưu nhằm đảm bảo được tăng trưởng trong công nghiệp và quản lý môi trường theo hướng chủ động, tối ưu hoá tài nguyên và sử dụng tiết kiệm năng lượng… Các cơ sở sản xuất CN cần cải tiến từng bước các thiết bị và sắp xếp lại quy trình sản xuất phù hợp, nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên, nhiên, vật liệu, năng lượng để SXSH, góp phần giảm ô nhiễm môi trường và phát triển CN của tỉnh bền vững.