Sản xuất sạch hơn đã được nhân rộng
Báo cáo tại buổi họp Ban chỉ đạo Hợp phần SXSH trong công nghiệp (CPI)
vào ngày 8/6/2011 do Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng - Trưởng
ban Chỉ đạo Hợp phần chủ trì, TS Đặng Tùng - Giám đốc Hợp phần cho
biết, mặc dù có những thời điểm chương trình khởi động chậm do mới bắt
đầu triển khai (từ năm 2007), và do sự cắt giảm đột ngột ngân sách từ
phía Đan Mạch, tuy nhiên các hoạt động đã tuân theo đúng văn kiện ký với
đối tác. Đến nay, ngoài 5 tỉnh mục tiêu (Nghệ An, Bến Tre, Thái Nguyên,
Quảng Ngãi, Phú Thọ) nằm trong dự án được hỗ trợ, SXSH đã được nhân
rộng và thực hiện trên 50 tỉnh/thành thông qua các hoạt động tuyên
truyền, phổ biến SXSH của Hợp phần.
Về tiến độ thực hiện các dự án trước khi kết thúc Hợp phần, 5 tháng đầu
năm 2011, đã có 37 dự án trình diễn hoàn thành, 05 dự án sẽ hoàn thành
trong tháng 6 năm 2011, 02 doanh nghiệp và 02 cơ sở sản xuất hộ gia đình
sẽ hoàn thành đầu tư trong quý III năm 2011, 14 dự án đã hoàn thành
giai đoạn 1.
Hợp phần đã tiếp tục duy trì và cập nhật trang web về Chiến lược SXSH
trong công nghiệp với tên miền là www.sxsh.vn và xem trang web như một
diễn đàn để các địa phương và các chuyên gia trao đổi thông tin về SXSH.
Bên cạnh đó, Hợp phần đã tổ chức các hoạt động đào tạo tư vấn, cụ thể
như hoạt động theo dõi và hỗ trợ hoạt động tư vấn của các học viên khoá
đào tạo, tổ chức diễn đàn tư vấn SXSH cho các khoá học nhằm chia sẻ kinh
nghiệm và trao chứng chỉ; tiếp đó còn xây dựng các hướng dẫn SXSH như
hoàn thiện các hướng dẫn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngành thuỷ sản,
tái chế nhựa, mây tre… Cuối tháng 5/2011, Diễn đàn doanh nghiệp lần thứ 6
của Hợp phần cũng đã được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị Bàn tròn
quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững lần thứ 5 diễn ra tại thành
phố Nha Trang.
Đến hết tháng 9/2011, là thời điểm Hợp phần sẽ kết thúc tất cả các hoạt
động, nên hiện nay Văn phòng Hợp phần đang xúc tiến mời các chuyên gia
nước ngoài đánh giá kết quả những phần việc và dự án đã thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Điều phối viên Hợp phần cho biết: trong thời
gian qua, Hợp phần đã xây dựng hệ thống chứng chỉ SXSH, hướng dẫn các Sở
Công Thương và các doanh nghiệp báo cáo SXSH, cập nhật số liệu của các
Sở Công Thương và doanh nghiệp tại 63 tỉnh/thành, tổ chức các hội thảo
SXSH hàng năm cho các Sở và Trung tâm Khuyến công phổ biến tình hình và
hướng dẫn các Sở/Trung tâm tham gia thực hiện Chiến lược SXSH. Đây là
chương trình về SXSH mang tầm quốc gia sẽ được tiếp nối sau khi hợp phần
CPI kết thúc. Hiện nay đã có 35/60 tỉnh đã trình kế hoạch phê duyệt
hành động Chương trình SXSH quốc gia. Thời gian sắp tới, sẽ còn nhiều
tỉnh tiếp tục gửi kế hoạch về Bộ Công Thương. Để hỗ trợ cho hoạt động
này, cuối năm 2009, Ban Điều hành Chiến lược SXSH đã được thành lập tại
Bộ Công Thương và Văn phòng giúp việc Ban điều hành Chiến lược đã được
thành lập tại Vụ Khoa học Công nghệ của Bộ.
Về công tác truyền thông, đã xây dựng và làm mới 20 tờ rơi, đăng tải
nhiều tin, bài về SXSH trên các báo, tạp chí ở trong và ngoài ngành;
phối hợp với Đài THVN làm phim tuyên truyền trên các kênh VTV1, VTV2.
Ngoài ra, Văn phòng CPI còn phối hợp với Trung tâm Thông tin của Bộ Công
Thương xuất bản Bản tin Sản xuất sạch hơn, ra định kỳ hai tháng một số.
Kết quả thực hiện hợp phần là tiền đề để thực hiện Chiến lược quốc gia về SXSH
Đánh giá về tiến độ và kết quả của Hợp phần, đại diện Đại sứ quán Đan
Mạch cho biết, Hợp phần đã thực hiện theo đúng trọng tâm của khung văn
kiện đã ký kết và còn đạt vượt với yêu cầu. Kể từ khi triển khai, SXSH
đã không chỉ được biết đến tại các tỉnh mục tiêu (nằm trong chương trình
được tài trợ của CPI), mà còn nhân rộng ra các tỉnh ngoài mục tiêu; về
ngân sách cũng đã đạt mức giải ngân cao… Tuy nhiên, Đại diện Đại sứ quán
Đan Mạch cũng đề nghị, từ này đến thời điểm kết thúc Hợp phần chỉ còn
vài ba tháng, Hợp phần cần đẩy nhanh hoàn thành tiến độ các dự án và cần
lên kế hoạch thời gian chỉ tiết cho đến cuối năm, trong đó nêu bật các
mốc thời gian cụ thể cho từng hạng mục công việc, đặc biệt là vấn đề tài
chính.
Ông Nguyễn Đình Hiệp - Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ cũng đưa ra
những đánh giá cao về các hoạt động CPI đã triển khai trong 5 năm qua.
Ông nhấn mạnh những kết quả đó được tạo nên bởi tập thể những người thực
hiện có kinh nghiệm và kiến thức vững vàng, cộng với sự điều hành chặt
chẽ của Bộ Công Thương và Ban điều hành dự án.
Chia sẻ với những băn khoăn về việc SXSH có được tiếp tục thực hiện sau
khi Hợp phần CPI kết thúc, ông Hiệp cho biết, sắp tới Bộ Công Thương sẽ
nghiên cứu ban hành các thông tư, quy định trách nhiệm cho địa phương
thực hiện Chiến lược SXSH, đề xuất các doanh nghiệp được vay vốn như một
số chương trình đã thực hiện. Ngoài ra, theo đề nghị của Bộ Công
Thương, các địa phương sẽ có chương trình hỗ trợ doanh nghiệp SXSH từ
chính địa bàn mình. Tại các địa phương sẽ kết hợp lồng ghép chương trình
khuyến công với SXSH. Đây là hướng đi để SXSH đến được với đông đảo
doanh nghiệp ở các địa phương nhiều hơn.
Đại diện các Sở Công Thương cũng cho biết, tại các tỉnh đã hình thành
Trung tâm SXSH và tiết kiệm năng lượng, và họ mong muốn, sau khi chuyển
sang thực hiện chương trình quốc gia về SXSH, các trung tâm này sẽ tiếp
tục được hỗ trợ để tiếp tục triển khai các dự án SXSH tại cơ sở. Các
tỉnh cũng đề nghị, giao thêm chức năng và biên chế cho Trung tâm Khuyến
công để có thể triển khai SXSH tốt hơn.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cũng nhất trí với các ý kiến đánh giá nêu
trên và cho đây là chương trình thực hiện thành công nhất. Trong 5 năm
qua, Hợp phần đã góp phần nâng cao được nhận thức ý thức của DN trong áp
dụng SXSH thông qua các hoạt động đào tạo, phổ biến nhân rộng SXSH.
Trước đây rất ít người biết đến SXSH, nhưng qua tuyên truyền, SXSH này
đã được biết đến và triển khai tốt. Con số hơn 15 nghìn người được tuyên
truyền về SXSH đã nói lên điều đó. Bên cạnh đó, đến nay, đã có 55/63
tỉnh, thành đã triển khai SXSH, hiện chúng ta cũng đã hình thành các
mạng lưới Trung tâm SXSH ở các Trung tâm Khuyến công, do đó, có thể hoàn
toàn tin tưởng sau khi kết thúc Hợp phần, chương trình sẽ có tác động
lâu dài đến hoạt động SXSH sau này và là điều kiện thụân lợi để tiếp tục
thực hiện Chiến lược SXSH.
Theo Thứ trưởng, đến thời điểm này các chỉ số chính của chương trình đã
được hoàn thành cơ bản, để hoàn thành tốt chương trình trong 6 tháng
cuối năm 2011, Thứ trưởng đề nghị Văn phòng CPI thực hiện các nhiệm vụ
sau: Lập kế hoạch chi tiết cụ thể cho các tháng còn lại, để rà soát đến
ngày 30/9 phải hoàn thành các dự án và đóng gói theo đúng kế hoạch; Đề
nghị các địa phương tổ chức đánh giá tổng kết các hoạt động, đặc biệt là
với 5 tỉnh mục tiêu, để trên cơ sở đó Hợp phần có đánh giá, tổng kết
lại hoạt động trong 5 năm qua, những mặt được và chưa được để đưa ra các
đề xuất kiến nghị chuẩn bị cho thực hiện Chiến lược SXSH.
Để các địa phương thuận lợi trong triển khai thực hiện SXSH sau khi kết
thúc Hợp phần, Thứ trưởng cho biết, Bộ Công Thương đang giao Cục Công
nghiệp địa phương sửa đổi lại Nghị định 34, nhằm hàng năm có nguồn ngân
sách đầu tư cho SXSH, bởi theo Thứ trưởng, đầu tư cho SXSH không chỉ là
chi phí, mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao được hiệu quả SXKD của đơn vị
mình. Trong thời gian tới, các chương trình như: Tiết kiệm năng lương,
SXSH, bảo vệ môi trường có thể sẽ được lồng ghép để triển khai các hoạt
động có hiệu quả hơn nữa.
Phương Thảo
Tạp chí công nghiệp