TP. Cần Thơ hiện có 5 KCN tập trung đang hoạt động, trên 9.000 DN và cơ sở sản xuất công nghiệp đang hoạt động cả bên trong và ngoài các KCN. Trong vòng 10 năm gần đây, Cần Thơ luôn là một trong những địa phương dẫn đầu vùng Đồng bằng sông Cửu Long về giá trị sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, ông Nguyễn Ngọc Minh - Giám đốc Sở Công Thương Cần Thơ đánh giá: “Hiện đa số các DN tại Cần Thơ là DN vừa và nhỏ. Mặc dù giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh ở mức cao nhưng do công nghệ lạc hậu nên mức tiêu hao về nhiên liệu, năng lượng cũng rất nhiều. Bên cạnh đó, lượng chất thải công nghiệp thải ra môi trường cũng rất lớn. Từ đó ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm và gây ô nhiễm môi trường”.

Những tưởng sự mâu thuẫn giữa phát triển công nghiệp và giảm thiểu ô nhiễm môi trường gần như không thể giải quyết được thì đến năm 2010, Hợp phần Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp (CPI) - Bộ Công Thương đã phối hợp với Sở Công Thương Cần Thơ triển khai Chiến lược sản xuất sạch hơn (SXSH) trong công nghiệp đến các DN trên địa bàn tỉnh. Trong đó, đầu tiên, để nâng cao nhận thức cho DN, CPI đã phối hợp với Sở Công Thương tiến hành tuyên truyền, đào tạo nhằm nâng cao nhận thức cho DN. Bà Bùi Thị Nga - Trưởng phòng Kỹ thuật An toàn và Môi trường - Sở Công Thương Cần Thơ cho biết: “Sau 2 hội thảo, 2 buổi tập huấn kết hợp thăm quan thực tế, 5 lượt tuyên truyền sâu rộng đến 9 quận, huyện trên địa bàn tỉnh… nhận thức của DN trên địa bàn tỉnh về SXSH đã được cải thiện đáng kể. Có được điều này là do công tác truyền thông đã làm cho DN nhận thấy SXSH không phải là khái niệm xa vời mà thực sự là những giải pháp đơn giản DN có thể thực hiện hàng ngày, hàng giờ tại từng khâu sản xuất”.

Sau khi tham dự 2 buổi hội thảo được Sở Công Thương tổ chức, ông Huỳnh Văn Hải – Cán bộ kỹ thuật – Công ty CP phân bón và hóa chất Cần Thơ nhận định: “Trước đây, tôi vẫn nghĩ SXSH là những giải pháp phức tạp được thực hiện nhằm bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, sau khi tiếp cận, tôi mới nhận thấy rằng SXSH không phải là những gì xa vời mà chính là những giải pháp mà mình hoàn toàn có thể dễ dàng thực hiện và quan trọng hơn là mang lại những lợi ích kinh tế rất rõ nét. Đơn cử như trước đây nếu nhìn một chiếc vòi bị rỉ nước, ai cũng nghĩ lượng nước tiêu hao không đáng là bao. Tuy nhiên, tính theo giờ, theo tháng thì lượng nước tiêu hao lại rất lớn. Khắc phục điều đơn giản đó cũng chính là SXSH”.

Còn ông Cao Minh Trí - Phó phòng kỹ thuật - Công ty TNHH công nghiệp thủy sản Miền Nam lại cho rằng: “Trước khi tiếp cận với các giải pháp SXSH, tôi tưởng rằng những giải pháp đó không dễ thực hiện nhưng sau khi tham gia các lớp tập huấn, tôi nhận thấy rằng nhiều giải pháp quản lý nội vi SXSH rất đơn giản, không khó để áp dụng thực hiện. Điều quan trọng nhất là phải làm sao nâng cao được ý thức của công nhân viên”.

Với lợi thế ở gần một tỉnh mục tiêu mà Hợp phần CPI đã triển khai hoạt động SXSH rất thành công là Bến Tre, nhiều DN Cần Thơ đã được tham quan học hỏi kinh nghiệm từ những mô hình thành công trong SXSH tại đây. Và rồi “học thày không tày học bạn”, trước những thành công của Bến Tre, nhiều DN Cần Thơ đã bắt đầu những bước đầu tiên để tiếp cận với SXSH. Ông Mai Trọng Nhân – Phó Giám đốc Công ty Bia – Nước giải khát Cần Thơ cho biết: “Sau khi tham gia các lớp tập huấn kết hợp tham quan, công ty tôi đã quyết định thực hiện các giải pháp SXSH. Cụ thể, lượng nước và điện sử dụng của chúng tôi cao hơn mặt bằng chung các DN rượu - bia - nước giải khát từ 10-30% do nước bị thất thoát tại những khâu như máy xúc rửa làm sạch vỏ chai, các đường ống dẫn nước bị rò rỉ còn lò hơi không kín làm thất thoát nhiệt ra ngoài; hệ thống bảo ôn không tốt nên sử dụng điện nhiều… Để hạn chế tiêu hao, công ty tôi đã quyết định thực hiện các giải pháp đơn giản như thay thế bóng đèn tròn bằng bóng đèn compact; Nâng cao ý thức tiết kiệm điện, nước cho nhân viên; Thay thế van, vòi nước bị hỏng; Bảo ôn kỹ để tránh thất thoát nhiệt; Thường xuyên kiểm tra đường ống hơi… Với những giải pháp đơn giản này, chúng tôi đã giảm triệt để lượng điện nước tiêu hao xuống bằng chuẩn chung của toàn ngành”.

Quyết định tham gia các giải pháp SXSH, ông Lê Xuân Dinh – Phó Giám đốc kỹ thuật Công ty Công nghiệp thủy sản Miền Nam khẳng định: “Có 3 lý do để chúng tôi thực hiện các giải pháp SXSH. Thứ nhất là công ty sẽ có thể tiết giảm chi phí nguyên vật liệu, điện nước… qua đó giúp giá thành sản phẩm giảm xuống. Thứ hai khi tham gia SXSH ý thức của toàn bộ nhân viên sẽ nâng cao. Thứ ba là công ty mong muốn thể hiện trách nhiệm cộng đồng, xã hội, giảm thải, bảo vệ môi trường tốt hơn, từ đó nâng cao uy tín, thương hiệu sản phẩm”.

Dù chiến lược SXSH mới chỉ được triển khai những bước đầu tiên nhưng danh sách các DN Cần Thơ tham gia đang ngày một dài thêm. Thời gian tới, ông Minh khẳng định: “Việc tuyên truyền SXSH trên các phương tiện thông tin đại chúng, mở lớp tập huấn, tham quan các mô hình thành công ở tỉnh bạn, kết hợp với CPI khảo sát tiềm năng của DN để có đề án thực hiện… sẽ tiếp tục được triển khai sâu rộng hơn nữa. Sở Công Thương sẽ tiếp tục có những hỗ trợ về cơ chế cũng như tài chính cho DN để trợ giúp cho DN trong việc gắn sản xuất và bảo vệ môi trường”./.