Theo số liệu của Sở Nông
nghiệp và phát triển nông thôn Hà Tĩnh, đến năm 2010 tổng đàn lợn (heo) trên địa bàn tỉnh là
425.000 con, tổng trâu bò là 315.000 con và đàn gia cầm là 5,2 triệu
con. Chất thải trong quá trình sản xuất
và chế biến do ngành chăn nuôi gây ra đối với môi trường nông thôn đang
là vấn đề gây nhiều bức xúc và cần phải giải quyết triệt để. Bên cạnh đó, việc sử dụng các loại năng
lượng truyền thống như củi đốt và than đã và đang làm giảm diện tích
rừng cũng như gia tăng lượng CO2 vào khí quyển. Việc tăng giá điện, xăng, dầu, gas vừa qua cũng gây khó khăn không nhỏ cho đời sống bà con ở khu vực nông thôn. Do đó, việc phát triển
Biogas (khí đốt sinh học) - nguồn năng lượng tại chỗ, rẻ tiền - là một
giải pháp tích cực đối với bà con nông dân và là một trong những giải
pháp cho ngành chăn nuôi phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.
Biogas
là dạng khí sinh học, được hình thành từ quá trình phân hủy những chất
thải của người và động vật trong điều kiện lên men bể kín hay còn gọi là
quá trình phân hủy yếm khí. Nhờ vào hoạt động các vi sinh vật, các chất
thải này sẽ lên men, tạo khí, trong đó chiếm từ 57 - 69% là khí mê tan.
Theo tính toán, 1 khối (m3) khí này tương đương với 2,2 KWh điện năng
nên có thể dùng để nấu nướng, thắp sáng hoặc có thể được sử dụng làm
nguồn nhiên liệu chạy máy phát điện...
Tuy
nhiên, những bể Biogas xây bằng gạch hoặc bê tông đang phổ biến ở nước
ta hiện còn khá nhiều nhược điểm như dễ bị lún nứt. Đặc biệt, bể bê tông
có nhược điểm khó khắc phục được là hay bị axit ăn mòn gây rò khí gas
và không có khả năng tự phá váng. Không chỉ vậy,việc lên men ky khí của
bể gạch, bể bê tông không đạt mức tối ưu, áp lực khí gas thường chỉ đạt
0,5m cột nước và không có khả năng tự điều tiết áp lực, phải có túi chứa
khí rất cồng kềnh. Túi này cũng rất hay sinh rò rỉ do bị thủng vì những
tác dụng bên ngoài, thường phải kèm theo thiết bị van bảo vệ. Cũng do
áp suất khí ga không đủ nên không thể lắp thêm các thiết bị và phụ kiện
trong khu bếp. Một lý do khác là việc xây một bể Biogas bằng gạch hay
bằng bê tông tốn nhiều thời gian và nhân lực.
| Bể
biogas nhựa composite là loại bồn bể đúc sẵn, thuận lợi trong xây lắp,
độ bền cao do chế tạo bằng vật liệu composite cầu cốt thủy tinh, sợi
cacbon. Loại bể này phù hợp cả vùng đất lún, sình lầy. Hiệu suất sinh
khí của bồn bể biogas composite cao gấp 2 - 2,5 lần so với bể xây gạch
cùng thể tích. Trọng lượng của bể nhẹ dễ vận chuyển, phù hợp với nhiều
địa hình vùng nông thôn. Đặc biệt, có khả năng chống kết váng, chuyển
hóa lên men trong điều kiện yếm khí cao, nhiệt độ ổn định...
| |
Để
khắc phục những nhược điểm trên, sau một thời gian nghiên cứu, Công ty
TNHH sản xuất và thương mại Bảo Chung (xã Thạch Điền, huyện Thạch Hà) đã
sản xuất thành công một loại bể Biogas bằng chất liệu nhựa Composite
siêu bền. Với loại bể Biogas Composite mới này, những nhược điểm trên
của bể gạch, bể bê tông đã căn bản được khắc phục: Bể không bị rò khí,
không bị axit ăn mòn, có khả năng tự đẩy bã phân ra khỏi bể mà không
phải bật nắp bể lên để thao tác bằng tay. Khi hút cặn (như các chất vô
cơ hay cát sỏi) dưới đáy bể, bếp ga vẫn hoạt động bình thường (bể gạch
hay bể bê tông, khi hút cặn bếp không hoạt động được).
Do
chịu được áp suất cao nên hiệu suất sinh khí của bể nhựa rất lớn, có
khả năng tự phá váng để chuyển hóa lên men ky khí 100%, áp lực khí ga
của bể nhựa rất cao, đạt tới 1,6m cột nước so với áp lực 0,5m cột nước
của bể bê tông, bể gạch. Nhờ áp suất khí ga cao, bể mới có khả năng tự
điều áp không cần van an toàn. Với cùng một dung tích so với bể gạch hay
bể bê tông, bể nhựa có thể lắp thêm một số thiết bị trong khu bếp như
đèn thắp sáng, bình nóng lạnh đun bằng ga, mô tơ phát điện nhỏ. Đặc biệt
là với bể Biogas nhựa này, việc thi công rất nhanh. Chỉ việc đào đất,
đặt bể xuống, lắp ráp là xong, tất cả chỉ một ngày là hoàn tất. Với
cùng hiệu suất sử dụng có giá thành rẻ hơn, an toàn hơn, bền hơn, lượng
khí nhiều hơn, đặc biệt có thể sử dụng chung với bể tự hoại gia đình. Về
hiệu quả kinh tế, mỗi năm chỉ tính riêng cho việc sử dụng khí đốt
biogas và điện thắp sáng, mỗi hộ gia đình nông thôn chỉ cần nuôi thường
xuyên với qui mô 10 ÷ 15 con lợn (heo) thịt là có đủ lượng nguyên liệu
để cung cấp khí gas sử dụng đun nấu và thắp sáng và có thể tiết kiệm
được từ 3 ÷ 5 triệu đồng mỗi năm.
|
Nhân viên Cty Bảo Chung đang lắp đặt bể Biogas Composite cho khách hàng |
Các
chất thải từ chăn nuôi gồm chất thải rắn và chất thải lỏng, nếu không
được thu gom để đưa vào bể biogas thì sẽ lãng phí nguồn nhiên liệu thực
tiễn và làm gia tăng ô nhiễm môi trường nông thôn. Bể Biogas xử lý phân
vật nuôi bằng phương pháp lên men kị khí trong bể biogas không những
mang lại hiệu quả cao về kinh tế mà còn là giải pháp tối ưu trong việc
xử lý phân bùn. Kết quả của việc ủ phân trong bể Biogas (30 ngày) loại
bỏ các trứng giun, sán và các bệnh ký sinh trùng khác. Quá trình lên men
kị khí sẽ phân hủy hầu hết các chất hữu cơ, giảm thiểu ô nhiễm môi
trường, hạn chế tối đa mùi hôi thối và tác động của chất thải chăn nuôi
tới chất lượng nước ngầm, nước mặt….
Loại bể composite này có khả
năng chống kết váng và còn có thể sử dụng kết hợp làm nhà cầu vệ sinh ở khu vực nông thôn, giúp cải thiện môi trường và văn hóa ở nông thôn văn
minh hơn. Anh Lưu Văn Cẩn ở Khối phố 10, phường Trung Lương, thị xã
Hồng Lĩnh cho biết: “Gia đình tôi sản xuất bún nên chất thải trong quá
trình sản xuất thường gây ô nhiễm, bên cạnh đó chúng tôi nuôi 20 -30 con
lợn nên thường có mùi hôi thối, chúng tôi được giới thiệu và sử dụng
sản phẩm biogas composite của Công ty TNHH sản xuất và thương mại Bảo
Chung thì không những khắc phục tình trạng ô nhiễm, mùi hôi thối mà còn
giúp gia đình tôi tiết kiệm được chi phí trong việc đun nấu và thắp
sáng".
Tuy mới ra đời nhưng bể biogas nhựa composite đã được khá
nhiều hộ gia đình ở nông thôn Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình… chào đón bởi
tính hiệu quả hơn hẳn của nó. Gia đình Anh Võ Tâm Tình ở Thôn 8A, xã
Cẩm Trung, huyện Cẩm Xuyên cho biết việc sử dụng mô hình biogas mới này
quả có nhiều tiện lợi, tiết kiệm chi phí trong việc đun nấu và thắp
sáng, đặc biệt là trong khâu giữ gìn vệ sinh môi trường. Trước đây chị
có ý định xây bể biogas bằng gạch nhưng do khu vực chuồng trại thấp
trũng lại chưa được xây dựng ổn định nên đã chuyển sang lắp bể
composite. Chị cho biết: “Nay nhờ lắp đặt bể biogas làm từ vật liệu
composite hàng tháng tôi vừa tiết kiệm tiền gas vừa có phụ phẩm bón cho
rau trong vườn. Nếu sau này có di dời, bể làm bằng nhựa nên dễ đào lên
và lắp đặt lại”.
|
Xưởng sản xuất Biogas Composite của
Cty TNHH sản xuất và thương mại Bảo Chung |
Xác
định kế hoạch sản xuất kinh doanh trong thời gian tới của Công ty TNHH
Sản xuất và Thương Mại Bảo Chung, anh Nguyễn Bảo Chung - Giám đốc Công
ty khẳng định: “Hiện nay nhiều hộ dân ở vùng nông thôn thấy được lợi ích
kinh tế, tính năng thân thiện môi trường, thời gian lắp đặt và thời
gian bảo hành (5 năm/sảnphẩm) nên bắt bắt đầu chuộng bể biogas composite
dù giá cả lắp loại bể này đắt hơn bể biogas xây bằng gạch. Theo tính
toán của Công ty chúng tôi nhu cầu sử dụng bể biogas composite trong năm
2011 là 500 bể các loại và sẽ tăng trong những năm tới, nhất là khi
chúng tôi chú trọng xây dựng thương hiệu, xây dựng wesite giới thiệu sản
phẩm đến với nhân dân trong và ngoài tỉnh”.
Hy vọng rằng bể
biogas composite sẽ được đông đảo bà con nông nhân đón nhận và đây là mô
hình cần được nhân rộng để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần tiết
kiệm năng lượng nhất là trong điều kiện hiện nay.
Nguyễn Đức Hà
Sở Công Thương Hà Tĩnh