Công tác truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các thay đổi tích cực trong sản xuất và tiêu dùng bền vững.
Vai trò của truyền thông
Truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và các doanh nghiệp về tầm quan trọng của sản xuất và tiêu dùng bền vững. Thông qua các chiến dịch truyền thông, các khái niệm về bền vững như bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của thế hệ tương lai được giải thích một cách rõ ràng, các thông tin về các vấn đề môi trường và giải pháp bền vững có thể được lan tỏa rộng rãi, từ đó thay đổi hành vi của người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Đối với doanh nghiệp, truyền thông góp phần tạo ra một áp lực lớn trong việc thay đổi mô hình sản xuất theo hướng bền vững. Các doanh nghiệp không chỉ cần phải tuân thủ các quy định pháp lý mà còn phải đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng về sự minh bạch và trách nhiệm trong việc bảo vệ môi trường. Các chiến dịch truyền thông có thể thúc đẩy các doanh nghiệp áp dụng công nghệ sản xuất sạch, giảm thiểu khí thải carbon và tiêu thụ năng lượng hiệu quả.
Hơn nữa, việc truyền thông về các doanh nghiệp đi đầu trong việc áp dụng sản xuất bền vững có thể tạo ra một làn sóng tích cực, khuyến khích các doanh nghiệp khác cũng tham gia. Những thành công của các doanh nghiệp tiêu biểu như IKEA trong việc sử dụng vật liệu tái chế hay Unilever với các sản phẩm bền vững có thể trở thành hình mẫu và tạo động lực cho các doanh nghiệp khác trong ngành sản xuất.
Chiến dịch truyền thông giảm rác thải nhựa của Unilever (Ảnh: cafef.vn)
Đối với người tiêu dùng, truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục và thay đổi nhận thức về việc lựa chọn các sản phẩm có tác động môi trường thấp. Việc khuyến khích tiêu dùng bền vững không chỉ liên quan đến việc chọn lựa sản phẩm thân thiện với môi trường mà còn góp phần giảm thiểu lãng phí và tăng cường việc tái sử dụng, tái chế. Bên cạnh đó, thông qua việc cung cấp thông tin về tác hại của thực phẩm chế biến sẵn đối với sức khỏe và môi trường, truyền thông có thể khuyến khích người tiêu dùng chọn lựa các sản phẩm từ các nguồn bền vững hơn.
Đặc biệt, truyền thông còn đóng vai trò kết nối các bên liên quan trong chuỗi giá trị sản xuất và tiêu dùng. Các nhà sản xuất, nhà cung cấp, Chính phủ, và người tiêu dùng có thể hợp tác và trao đổi thông tin về các giải pháp bền vững. Các diễn đàn trực tuyến, hội thảo chuyên đề, và các sự kiện cộng đồng có thể giúp các bên liên quan hiểu rõ hơn về nhu cầu và xu hướng bền vững trong sản xuất và tiêu dùng. Sự kết nối này giúp tạo ra những mô hình hợp tác mới, nơi các bên cùng nhau phát triển các sản phẩm và dịch vụ có giá trị bền vững, không chỉ về mặt kinh tế mà còn về mặt xã hội và môi trường.
Hiệu quả trong thực tế
Nhờ công tác truyền thông hiệu quả, thành phố Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc triển khai Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững (SCP), góp phần thúc đẩy nhận thức và hành động về bảo vệ môi trường.
Cụ thể, giai đoạn 2021-2024, Thành phố Hà Nội đã triển khai các nhiệm vụ trong Kế hoạch hành động nhằm thực hiện Chương trình sản xuất và tiêu dùng bền vững, đảm bảo đúng mục tiêu đề ra. Các hoạt động tuyên truyền đã được triển khai rộng khắp ở 85% các quận, huyện và thị xã, nâng cao nhận thức về tiêu dùng bền vững. Khoảng 85% doanh nghiệp tại các khu công nghiệp và làng nghề đã được hướng dẫn áp dụng sản xuất sạch và tiêu dùng bền vững, đồng thời chuyển đổi công nghệ theo hướng thân thiện với môi trường.
Hà Nội phấn đấu đến hết năm 2024 không còn siêu thị sử dụng túi nilon khó phân hủy (Ảnh:sohuutritue.net.vn)
Sở Công Thương Hà Nội đã phối hợp với các cơ quan báo chí, cả ở cấp thành phố và Trung ương, để tuyên truyền về các lợi ích của sản xuất sạch và sản phẩm thân thiện với môi trường. Cùng với đó, các cơ quan thông tin cơ sở đã vận động người dân thực hiện phân loại rác thải và nâng cao nhận thức về tác hại của rác thải nhựa, đặc biệt là túi nilon khó phân hủy. Các chương trình truyền thông đã được triển khai dưới nhiều hình thức, giới thiệu các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, từ đó tạo ra những chuyển biến rõ rệt trong cộng đồng.
“Một trong những kết quả nổi bật là sự tham gia tích cực của các nhà bán lẻ và cộng đồng vào chương trình giảm tiêu thụ túi nilon. Các siêu thị và trung tâm thương mại trên địa bàn thành phố đã thay thế bao bì nhựa bằng vật liệu thân thiện với môi trường như bã mía, giấy, tre nứa. Đồng thời, các sản phẩm dùng một lần đã được thay thế bằng các sản phẩm tự nhiên, như ống hút giấy thay cho ống hút nhựa. Những thay đổi này không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân.” Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Đình Thắng khẳng định.
Để phát huy những kết quả đã đạt được, Sở Công Thương Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về sản xuất và tiêu dùng bền vững, đồng thời thúc đẩy sản xuất sạch và thân thiện với môi trường. Các mô hình bền vững sẽ được nhân rộng, cùng với việc phát triển hệ thống phân phối và xuất nhập khẩu bền vững. Công tác truyền thông sẽ tập trung vào việc tăng cường nhận thức cộng đồng, kết nối các doanh nghiệp trong chuỗi giá trị xanh, và khuyến khích ứng dụng công nghệ thân thiện với môi trường, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của thành phố.
Tố Quyên