Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết: “Bộ Xây dựng khuyến khích các doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp các nhà máy nhiệt điện và hóa chất từ đó đưa ra các giải pháp và có sản phẩm cụ thể từ việc xử lý chất thải”. Nhiều doanh nghiệp trong và ngoài ngành xây dựng cũng đang dành nhiều thời gian nghiên cứu và tìm ra giải pháp triệt để. Trong đó phải kể đến công ty CP Chế taọ máy và SX vật liệu mới Trung Hậu - một doanh nghiệp có rất nhiều năm nghiên cứu về tro bay để sản xuất ra gạch không nung. Ông Trần Trung Nghĩa - TGĐ Công ty CP Chế tạo máy và sản xuất vật liệu mới Trung Hậu cho biết: :"Trước nay chỉ có phương án tái chế tro bay để làm gạch không nung, bê tông, xi măng… nhưng với lượng xỉ than lớn như hiện nay thì sản xuất gạch không nung không giải quyết hết được nguồn thải này. Trong quá trình nghiên cứu và tìm hiểu tôi thấy tro bay có tính chất bền sunfat nên phù hợp sử dụng trong môi trường biển. Vậy sao không dùng vật liệu này để lấn biển, chắn sóng vừa tăng diện tích đất vừa giữ đất, làm vật liệu thay thế đá hộc làm đê bao sông , đê biển…ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, lại xử lý triệt để được nguồn thải rắn là tro xỉ thải ra môi trường,giá thành lại rẻ hơn đá hộc và tiết kiệm được các nguồn nguyên liệu này". Thế là ông và cộng sự mày mò tìm hiểu, nghiên cứu và sau nhiều lần thí nghiệm ông đã tìm ra phương án cấp phối mới cho loại vật liệu lấn biển này. Điều thuận lợi là Trung Hậu dùng chính máy ép gạch không nung áp lực cao do công ty sản xuất để ép những khối bê tông này. Ông Nghĩa cho biết: Sản phẩm sau khi được thử nghiệm thành công đã test lý hóa,nồng độ hóa chất, chất phóng xạ có trong sản phẩm tro xỉ đều trong ngưỡng an toàn cũng như tiêu chuẩn Việt Nam. Đề tài này được ông đăng ký bảo hộ sáng chế độc quyền vì trên thế giới chưa có.

Với đề tài nghiên cứu có tính ứng dụng thiết thực nhưng Trung Hậu vẫn gặp khó khăn khi triển khai. Các Tổng công ty phát điện chưa mặn mà với phương án này mặc dù tại các nhà máy nhiệt điện phương án xử lý vẫn chỉ là chôn lấp và phủ bạt, tưới nước.

Theo tính toán, một nhà máy nhiệt điện công suất 1.200 MW vận hành, cần 30 hecta để chôn lấp 5 triệu tấn tro xỉ (trong 5 năm), chi phí tiền sử dụng đất và chi phí làm bãi chôn lấp bao gồm bờ bao, san ủi… khoảng 1 triệu đồng/m², tính ra khoảng 300 tỷ đồng, tương đương 60.000 đồng/tấn tro xỉ và một chi phí tương đương như vậy hoặc hơn để vận hành bãi xỉ gồm vận chuyển, lu lèn, phủ bạt …tổng cộng khoảng 120.000 đ/tấn xỉ. Nếu thay đổi phương án xử lý chất thải dùng nó để sản xuất khối bê tông lấn biển tại nguồn thải thì chi phí bằng nhau. Nhưng về lâu dài rất bền vững không mất thêm đất để chứa chất thải vì chúng được xử lý nên không nguy hại về môi trường đặc biệt lại có được nguồn vật liệu giá rẻ để lấn biển, chắn sóng hoặc làm đê bao sông biển trong chương trình ứng phó biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Ông Nghĩa khuyến nghị: Chúng tôi rất mong các cơ quan hữu quan thấy được tầm quan trọng của việc chất thải nguy hại từ xỉ than hủy hoại môi trường để cùng bắt tay vào cuộc. Cũng như có nhiều giải pháp đồng bộ hỗ trợ cho đầu ra của sản phẩm sau khi tái chế như khuyến khích các công trình thủy lợi sử dụng. Các nhà máy nhiệt điện cũng phải cùng bắt tay hợp tác như: giao lại một phần diện tích đất chôn lấp cho DN xử lý tro xỉ để xây dựng nhà máy; đồng thời trả chi phí xử lý tro xỉ cho DN. Về phía Nhà nước mong có chính sách cho doanh nghiệp vay vốn và miễn lãi suất cho các dự án để cùng xử lý triệt để nguồn thải tro xỉ này để bảo vệ môi trường.