Sản xuất và tiêu dùng bền vững

Thứ năm, 07/11/2024 | 09:47 GMT+7

Kinh tế tuần hoàn

Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn carbon thấp thông qua đổi mới công nghệ sạch

25/12/2023

Ngày 20/12, tại Hà Nội, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường tổ chức hội thảo “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn carbon thấp thông qua đổi mới công nghệ sạch hướng tới phát triển bền vững ở Việt Nam” nhằm trao đổi về quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh, năng lượng tái tạo, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam.
Phát biểu tại hội thảo, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường Nguyễn Đình Thọ cho biết: Việt Nam và các quốc gia đang phát triển trên thế giới đang phải đối mặt với những thách thức từ quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, và phát triển kinh tế - xã hội, cụ thể là sự gia tăng về dân số, sức ép của tăng trưởng kinh tế, nhu cầu tiêu thụ tài nguyên lớn, công nghệ kém phát triển dẫn đến quá trình khai thác và sử dụng tài nguyên không hiệu quả, thiếu tính bền vững.
Vấn đề ô nhiễm và suy thoái môi trường ngày càng gia tăng, gây ra nhiều hệ luỵ đối với sức khỏe con người và an ninh xã hội. Từ thực tế đó và trong bối cảnh phát triển bền vững đang trở thành xu thế bao trùm thế giới, mô hình kinh tế tuần hoàn được đưa ra như một giải pháp, cách tiếp cận thay thế cho mô hình tuyến tính, giúp phục hồi phát triển, khắc phục, ứng phó với tình trạng khai thác, sử dụng tài nguyên không bền vững, hạn chế phát sinh chất thải, thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Từ những thách thức đặt ra trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cùng với chủ trương, chính sách và pháp luật của Đảng và Nhà nước về thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, hướng tới phát triển bền vững, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường phối hợp với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) xây dựng Dự án “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn carbon thấp thông qua đổi mới công nghệ sạch hướng tới phát triển bền vững ở Việt Nam” với các mục tiêu tổng quát là thúc đẩy việc áp dụng các giải pháp đổi mới công nghệ sạch cho nền kinh tế tuần hoàn và carbon thấp hướng tới thực hiện phát triển bền vững và toàn diện trong các ngành ưu tiên ở Việt Nam, tích hợp năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng và quản lý chất thải.
Kéo dài từ 2023-2026, dự án có tổng vốn đầu tư hơn 11 triệu USD. Trong đó, vốn tài trợ từ Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF) thông qua UNIDO hơn 1,7 triệu USD; vốn đối ứng từ Chính phủ và đồng tài trợ từ các đối tác hơn 9,3 triệu USD.
Mục tiêu của dự án nhằm thúc đẩy việc áp dụng các giải pháp đổi mới công nghệ sạch cho nền kinh tế tuần hoàn và cácbon thấp; hướng tới thực hiện phát triển bền vững và toàn diện trong các ngành ưu tiên ở Việt Nam, tích hợp năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng và quản lý chất thải.
Theo trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường Nguyễn Đình Thọ, các hoạt động của dự án sẽ giúp củng cố và tăng cường sự kết nối giữa khung thể chế, chính sách và hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới công nghệ sạch quốc gia; chuyển đổi các giải pháp công nghệ sáng tạo từ giai đoạn sơ khai thành các doanh nghiệp có khả năng mở rộng quy mô. Dự án cũng sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu để chia sẻ thông tin với cộng đồng.
Toàn cảnh Hội thảo (Ảnh: Vietnam+)
Đánh giá cao tầm quan trọng của dự án, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia Võ Xuân Hoài cho hay Việt Nam có lợi thế học hỏi kinh nghiệm các nước đi trước để triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn, phát triển kinh tế tuần hoàn gắn với công nghệ cao, Chuyển đổi Số nhằm nâng cao hiệu quả tăng trưởng.
Tuy vậy, ông Hoài cũng lưu ý để thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo định hướng kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, cần có lộ trình xây dựng chính sách, pháp luật, hình thành các mô hình kinh tế tuần hoàn gắn với trách nhiệm của các thành phần trong nền kinh tế và phù hợp với xu thế trong khu vực và trên thế giới.
Tại hội thảo, các đại biểu đã được nghe giới thiệu về văn kiện Dự án cùng với các tham luận về khung chính sách và pháp lý để phát triển nền kinh tế tuần hoàn; thực trạng đổi mới sáng tạo định hướng kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam; mô hình kinh tế tuần hoàn - định hướng công nghệ sạch trong sự phát triển bền vững ở Việt Nam. Bên cạnh đó, có hai mô hình kinh tế tuần hoàn được áp dụng trên thực tế là mô hình kinh tế tuần hoàn trong xử lý chất thải rắn và khí thải công nghiệp; trang trại sản xuất sản phẩm nông sản sạch theo mô hình kinh tế xanh tuần hoàn; việc thiết kế sản phẩm có định hướng chất thải đầu ra của sản phẩm này là đầu vào của sản phẩm khác; sử dụng chất liệu dễ tái chế, thu hồi, tái sử dụng... cũng được chia sẻ tại hội thảo.
Những trao đổi và góp ý tại hội thảo là tiền đề cho sự thành công của Dự án và góp phần tích cực vào quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn định hướng phát triển bền vững thông qua đổi mới công nghệ sạch và sáng tạo ở Việt Nam.
Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia Võ Xuân Hoài cho hay, Việt Nam có lợi thế học hỏi kinh nghiệm các nước đi trước để triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn, phát triển kinh tế tuần hoàn gắn với công nghệ cao, Chuyển đổi Số nhằm nâng cao hiệu quả tăng trưởng. Tuy vậy, ông Võ Xuân Hoài cũng lưu ý để thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo định hướng kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, cần có lộ trình xây dựng chính sách, pháp luật, hình thành các mô hình kinh tế tuần hoàn gắn với trách nhiệm của các thành phần trong nền kinh tế và phù hợp với xu thế trong khu vực và trên thế giới.
Tại Việt Nam, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã đưa ra qui định về kinh tế tuần hoàn “là mô hình kinh tế trong đó các hoạt động thiết kế, sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ nhằm giảm khai thác nguyên liệu, vật liệu, kéo dài vòng đời sản phẩm, hạn chế chất thải phát sinh và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường”.
Một trong những quan điểm phát triển được đưa ra trong Nghị quyết số 81/2023/QH2015 về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là “Phát triển bao trùm, nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển kinh tế tuần hoàn”.
Hương Linh