Với những tác động tích cực về sử dụng hiệu quả tài nguyên, tái sử dụng chất thải, thực hiện kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu, khu công nghiệp (KCN) sinh thái và doanh nghiệp (DN) sinh thái cần được hỗ trợ thêm thông qua các ưu đãi về thuế, tài chính.
Có thể nói, việc phát triển khu công nghiệp sinh thái, doanh nghiệp sinh thái đóng góp đáng kể vào nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu, huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân cho giải pháp công nghệ xanh, nhưng hiện vẫn chưa có chính sách ưu đãi riêng để nhân rộng loại hình KCN và DN này.
Theo quy định tại Nghị định số 82/2018/NĐ-CP, KCN sinh thái và DN sinh thái phải đáp ứng các tiêu chí xanh, sạch trong sản xuất như: sản xuất sạch hơn, sử dụng hiệu quả tài nguyên, có sự liên kết, hợp tác trong sản xuất để hoạt động cộng sinh công nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, môi trường, xã hội. Đảm bảo diện tích đất cho cây xanh và hạ tầng dùng chung đạt 25%; có nhà ở và công trình tiện ích cho người lao động; có cơ chế giám sát đầu vào, đầu ra sản xuất để giảm phát thải, có trách nhiệm xã hội với cộng đồng...
Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, so với KCN thông thường, KCN sinh thái sinh thái phải đáp ứng nhiều điều kiện và tiêu chí khắt khe về kinh tế, môi trường, xã hội, trong khi đó, các dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN sinh thái chỉ được hưởng ưu đãi tương tự như các dự án trong KCN thông thường; KCN sinh thái hưởng ưu đãi theo địa bàn ưu đãi đầu tư tương tự như KCN thông thường. Luật Thuế thu nhập DN cũng không có thêm ưu đãi về thuế và miễn, giảm thuế đối với các KCN sinh thái, DN sinh thái.
Với những tác động tích cực về sử dụng hiệu quả tài nguyên, tái sử dụng chất thải, thực hiện kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu, KCN sinh thái và DN sinh thái cần được hỗ trợ thêm thông qua các ưu đãi về thuế, tài chính.
Các doanh nghiệp sinh thái phải đáp ứng các tiêu chí xanh, sạch trong sản xuất
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các quốc gia trên thế giới đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho KCN sinh thái và DN sinh thái từ ngân sách nhà nước.Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản cũng có những chính sách hỗ trợ trực tiếp cho KCN sinh thái thông qua ưu đãi thuế, hỗ trợ chi phí nghiên cứu và đổi mới công nghệ giảm tác động đến môi trường, xây dựng hạ tầng cho mạng lưới cộng sinh, hỗ trợ kinh phí tái chế, tái sử dụng chất thải...
Từ năm 2005 đến nay, Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) đã hỗ trợ 12 quốc gia với tổng số 46 KCN chuyển đổi, trong đó có Việt Nam; Ngân hàng Thế giới đã hỗ trợ một số hoạt động về KCN sinh thái tại Việt Nam.
Để các doanh nghiệp sinh thái phát triển đồng bộ, Bộ KH&ĐT đề xuất sớm bổ sung DN sinh thái hoạt động tại KCN sinh thái vào đối tượng ưu đãi đầu tư quy định tại Điểm đ Khoản 2 Điều 15 Luật Đầu tư.
Việc hỗ trợ và có thêm chính sách ưu đãi đầu tư đối với KCN sinh thái, DN sinh thái sẽ khuyến khích phát triển các mô hình này với vai trò là động lực tăng trưởng bền vững của khu vực sản xuất công nghiệp, góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam về phát triển bền vững, chiến lược Tăng trưởng xanh thời kỳ mới 2021 - 2030, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Việc triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái cũng sẽ góp phần quan trọng trong việc cải thiện hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội của hoạt động công nghiệp tại Việt Nam, đồng thời là tiền đề cho việc xây dựng cơ chế, chính sách về khu công nghiệp sinh thái nói riêng...
Khu công nghiệp sinh thái được hiểu là một cộng đồng các doanh nghiệp đóng trên cùng một địa bàn và cùng tìm cách nâng cao hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường thông qua các hoạt động cộng tác về quản lý các vấn đề về môi trường và tài nguyên. Điều này cũng có nghĩa là cộng sinh công nghiệp, hay nói cách khác các doanh nghiệp có thể đạt được lợi thế cạnh tranh thông qua việc trao đổi và chia sẻ nguyên liệu, năng lượng, nước và các sản phẩm phụ, từ đó tăng cường phát triển bền vững và bao trùm.
Nguồn TC Môi trường và Đô thị