Tỉnh Trà Vinh hiện có 93 cơ sở sản xuất gạch nung thủ công. Trong đó, có 24 cơ sở sản xuất gạch xây, với tổng sản lượng là 29.451.000viên/năm; 69 cơ sở sản xuất gạch lát và các loại gạch khác. Hàng năm cung cấp 4.594.000m³ gạch xây cho ngành xây dựng, giải quyết việc làm thường xuyên cho 357 lao động.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích kinh tế và xã hội do ngành sản xuất này mang lại, thì nguy cơ về ô nhiễm môi trường là vấn đề rất nan giải. Với 93 cơ sở sản xuất gạch nung thủ công đang hoạt động, lượng khói bụi thải ra hàng ngày đang đe dọa môi trường và sức khỏe của người dân khu vực lân cận. Theo ước tính, để sản xuất 1 tỷ viên gạch đất sét nung có kích thước tiêu chuẩn sẽ tiêu tốn khoảng 1,5 triệu m³ đất sét, tương đương 75 ha đất nông nghiệp và 150,000 tấn than, đồng thời thải ra khoảng 0.57 triệu tấn khí CO₂ và các khí thải độc hại khác gây ô nhiễm môi trường và cũng là một trong những nguyên nhân tạo nên hiệu ứng nhà kính, đe doạ trái đất.

Để khắc phục nguy cơ, ngày 04/12/2012 UBND tỉnh Trà Vinh đã ban hành Quyết định số 2204/QĐ-UBND ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển vật liệu xây không nung đến năm 2020 và lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công, thủ công cải tiến, lò đứng liên tục và lò vòng sử dụng nhiên liệu hóa thạch trên địa bàn tỉnh.

Theo Quyết định này, định hướng phát triển sản xuất và sử dụng vật liệu xây không nung đến năm 2015 là 67,5 – 90 triệu viên và đến năm 2020 là 190 – 228 triệu viên; Đồng thời, lộ trình đến năm 2015 sẽ chấm dứt hoạt động sản xuất đối với các cơ sở gạch đất sét nung bằng lò thủ công, thủ công cải tiến và đến năm 2017 sẽ chấm dứt hoạt động sản xuất đối với các cơ sở gạch đất sét nung bằng lò đứng liên tục, lò vòng.

Thực hiện Quyết định trên, thời gian tới Trung tâm Khuyến công và Tư vấn PTCN sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành, các cấp tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ đầu tư kịp thời giúp cho các cơ sở đang sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công trên địa bàn tỉnh chuyển đổi sang dây chuyền công nghệ sản xuất gạch không nung. Thực hiện tốt việc đầu tư chuyển đổi này, không những giữ lại được diện tích đất nông nghiệp, góp phần đảm bảo an ninh lương thực của Tỉnh mà còn góp phần quan trọng giảm thiểu ô nhiễm môi trường, mang lại hiệu quả chung cho toàn xã hội./.

Kim Xuyến-Trung tâm Khuyến công và Tư vấn PTCN