Kiểm soát phát thải khí nhà kính ngành Công Thương. Nâng cao năng lực cho Việt Nam triển khai các cơ chế định giá carbon theo quy định của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu là vấn đề được thảo luận giữa Ngân hàng thế giới và Bộ Công Thương trong việc phát triển nguồn lực kinh tế Việt Nam bền vững, tăng trưởng xanh.
Ngày 01/03/2022 tại trụ sở Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng Giám đốc khu vực phụ trách cơ sở hạ tầng Ngân hàng Thế giới (WB) Ranjit Lamech đã có buổi gặp mặt, trao đổi liên quan đến vấn đề phát triển kinh tế tại Việt Nam. Tại buổi gặp mặt, hai bên đã có những bước trao đổi, hợp tác quan trong trong việc giúp Việt Nam zero lượng Carbon vào năm 2050 và hướng đi phát triển ngành kinh tế Công thương theo hướng xanh, bền vững.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Giám đốc khu vực phụ trách hạ tầng Ngân hàng Thế giới Ranjit Lamech tại buổi làm việc
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng Việt Nam đang tích cực triển khai thực hiện các cam kết tại trong việc hướng đến mục tiêu zero Carbon vào năm 2050. “Chúng tôi tin rằng với sự nỗ lực của toàn ngành Công Thương, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng, điện lực với vấn đề Quy hoạch điện VIII và với sự giúp đỡ của các đối tác quốc tế trong đó có Ngân hàng Thế giới, các kế hoạch hành động mà chúng tôi xây dựng sẽ được triển khai thực hiện hiệu quả và đạt được các mục tiêu như trong các cam kết mà Việt Nam đã tuyên bố".
Đánh giá cao những nỗ lực, hành động quyết liệt của Chính phủ Việt Nam và Bộ Công Thương, ông Ranjit Lamech - Giám đốc khu vực phụ trách cơ sở hạ tầng Ngân hàng Thế giới cho rằng những nỗ lực này đã mang lại nhiều kết quả tích cực, rõ rệt cho quá trình chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam thời gian qua, góp phần vào hiện thực hóa các cam kết tại COP26.
Tuy nhiên ông Ranjit Lamech cho rằng quá trình này khá khó khăn, đặc biệt với quốc gia đang phát triển có nhu cầu năng lượng lớn như Việt Nam. Do vậy, Quy hoạch điện VIII về các vấn đề thúc đẩy, phát triển nguồn năng lượng xanh, sạch và thân thiện với môi trường là cơ sở định hướng phát triển hệ thống nguồn điện và lưới điện của Việt Nam trong giai đoạn tới để hướng tới chuyển đổi năng lượng bền vững và thực hiện mục tiêu net-zero vào năm 2050. Cộng đồng quốc tế hiện đang rất đón chờ việc ban hành của Quy hoạch điện VIII với mong muốn tham gia đầu tư, hợp tác hỗ trợ cả về kỹ thuật và nguồn lực để thúc đẩy quá trình sự phát triển bền vững của ngành năng lượng Việt Nam.” – Ông Ranjit Lamech chia sẻ.
Ông Ranjit Lamech phát biểu tại buổi làm việc
Tại dự thảo Quy hoạch điện VIII mới nhất, Bộ Công Thương đã giảm thiểu các dự án điện than, tăng mạnh các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện gió ngoài khơi, điện mặt trời và các nguồn điện sinh khối. Bên cạnh đó hệ thống lưới điện truyền tải cũng được xây dựng theo hướng giảm thiểu truyền tải liên miền và đáp ứng việc truyền tải điện năng từ các dự án mới đến các khu vực có nhu cầu phụ tải.
Bộ Công Thương đang phối hợp với các Bộ ngành tiếp tục nghiên cứu các chính sách thu hút đầu tư phát triển năng lượng tái tạo phù hợp với từng thời kỳ phát triển kinh tế xã hội, phù hợp với sự phát triển của thị trường điện Việt Nam. Mặt khác, đã nghiên cứu và hoàn thiện đề xuất để trình Chính phủ cho áp dụng cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), cơ chế mua bán chứng chỉ năng lượng tái tạo (REC) và cơ chế đấu thầu cho các dự án điện mặt trời và sẽ tiếp tục xây dựng cơ chế đấu thầu cho các dự án điện gió.
Tuy nhiên, với chương trình phát triển điện lực này, nhu cầu vốn đầu tư là rất lớn. Ước tính, trong giai đoạn 2021-2030, mỗi năm Việt Nam cần vốn đầu tư khoảng 13,6 tỷ USD (trong đó khoảng 12,2 tỷ USD cho nguồn điện và 1,4 tỷ USD cho lưới điện truyền tải); giai đoạn 2031-2045 mỗi năm cần khoảng 16,1 tỷ USD (trong đó, khoảng 15,3 tỷ USD cho nguồn điện và 0,8 tỷ USD cho lưới điện truyền tải).
“Chúng tôi luôn đánh giá cao và mong đợi sự hợp tác, hỗ trợ của các đối tác, nhà tài trợ của WB nhằm thúc đẩy các cơ hội hợp tác, đầu tư trong lĩnh vực năng lượng; cũng như chia sẻ kinh nghiệm về cơ chế chính sách của các quốc gia đã thực hiện chuyển đổi năng lượng mạnh mẽ thời gian qua”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chia sẻ.
Bộ trưởng đề nghị WB hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nhằm triển khai chuyển dịch năng lượng, bao gồm hạn chế các nhà máy điện nhiệt điện than, chuyển đổi, thay thế các nhà máy điện than bằng các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; phát triển với tỷ trọng hợp lý các nhà máy nhiệt điện khí; phát triển hệ thống lưới điện thông minh, hệ thống tích trữ năng lượng và hệ thống thu hồi, lưu giữ carbon.
Cùng đó đề nghị WB hỗ trợ triển khai kiểm soát phát thải khí nhà kính ngành Công Thương; nâng cao năng lực cho Việt Nam triển khai các cơ chế định giá carbon theo quy định của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu; nâng cao năng lực triển khai thị trường bán lẻ điện cạnh trạnh, điều tiết giá điện, cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).
Giám đốc khu vực phụ trách cơ sở hạ tầng Ngân hàng Thế giới Ranjit Lamech khẳng định, WB sẵn sàng tham gia hỗ trợ Việt Nam về kỹ thuật, nhân lực, nguồn lực trong thực hiện các nội dung của Quy hoạch điện VIII.
WB cũng quan tâm đến điện khí hóa nông thôn của Việt Nam. Đây là một trong những thành tựu quan trọng, nổi bật của Việt Nam từ ngày đất nước thống nhất với tỷ lệ các hộ gia đình có điện tăng từ 2,5% vào năm 1975 lên tới 96% vào năm 2009 và 99,53% vào năm 2019 (bao gồm cả thành thị và nông thôn). Việt Nam đã thành công trong việc cung cấp điện cho hơn 17 triệu hộ dân nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Tại khu vực nông thôn tỷ lệ số hộ dân được sử dụng điện tính đến 31/12/2019 đạt 99,26%; chỉ còn khoảng 0,74% số hộ dân nông thôn chưa được tiếp cận điện.
Kết thúc buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Giám đốc khu vực phụ trách cơ sở hạ tầng Ngân hàng Thế giới Ranjit Lamech nhấn mạnh, hai bên sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ để triển khai tích cực, hiệu quả các chương trình, dự án hợp tác trong lĩnh vực Công Thương cũng như chuyển đổi xanh, phát triển bền vững tại Việt Nam.
Trí Tuệ