Tham dự Hội thảo có ông Cù Huy Quang, chuyên viên Văn phòng tiết kiệm năng lượng, Bộ Công Thương, các chuyên gia năng lượng và đại diện các doanh nghiệp. Chia sẻ tại Hội thảo, ông Quang cho biết, cường độ sử dụng năng lượng tại Việt Nam đang ở mức cao hơn hơn cường độ của các nước trong khu vực và trên thế giới từ 1,7-1,8 lần. Điều đó đồng nghĩa với việc để sản xuất ra một sản phẩm, các doanh nghiệp Việt Nam phải tiêu tốn mức năng lượng gấp 1,7-1,8 lần so với các doanh nghiệp trên thế giới.

Thực trạng này đang làm ảnh hưởng không nhỏ đến giá bán của các loại sản phẩm, giảm tính cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường, cũng như gây áp lực lên các cơ quan nhà nước trong vấn đề quản lý sử dụng năng lượng. Thực tế trên cho thấy tiềm năng tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam vẫn còn rất lớn. Đặc biệt, tiềm năng tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp như xi măng, sắt, thép, gạch, gốm, sứ…có thể đặt mức trên 30%.

Ngân hàng Thế giới (WB) cũng đưa ra đánh giá, khi đầu tư một đồng vốn vào tiết kiệm năng lượng, thì hiệu quả có thể thu về gấp 6 lần. Dó đó, hoạt động tiết kiệm năng lượng đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Tại Việt Nam, hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được triển khai và đã thu được những kết quả tích cực kể từ khi Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (Luật số 50/2010/QH12) được ban hành cùng các Nghị định, Thông tư liên quan. Có 7 nhóm đối tượng tham gia điều chỉnh của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả gồm các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp; giao thông vận tải; sản xuất nông nghiệp; dịch vụ và hộ gia đình; xây dựng, chiếu sáng công cộng; cơ quan đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước; phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng. Trong đó, các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm là nhóm đối tượng quan trọng.

Năm 2011, các nước có 1.190 doanh nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm trong tổng số 500 ngàn doanh nghiệp trên cả nước. Tuy chỉ chiếm 0.238% tổng số doanh nghiệp, nhưng những đơn vị này lại tiêu thụ đến 60% tổng năng lượng mà các doanh nghiệp đã sử dụng. Còn theo thống kê mới nhất, tính đến năm 2013, cả nước có 1.720 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm. Dự đoán, nhu cầu sử dụng năng lượng sẽ ngày càng tăng cao. Do đó, những biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được áp dụng trong các doanh nghiệp trọng điểm được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả rất lớn.

Ngoài việc thực hiện các quy định tại Luật đối với các lĩnh vực hoạt động có liên quan, các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm còn có trách nhiệm chỉ định Người quản lý năng lượng. Đồng thời tiến hành thực hiện kiểm toán bắt buộc 3 năm 1 lần. Đối với hoạt động kiểm toán năng lượng, ông Quang cho biết, các doanh nghiệp có thể lựa chọn thuê công ty kiểm toán năng lượng hoặc tự tiến hành thực hiện hoạt động này. Ưu điểm của việc tự tiến hành kiểm toán là doanh nghiệp hiểu cặn kẽ về quy trình công nghệ, máy móc, thiết bị sản xuất. Song, nhược điểm của hoạt động này là khó đưa được ra các biện pháp chuyên sâu trong thực hiện tiết kiệm năng lượng.

Ngoài ra, các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm còn có trách nhiệm lập kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, báo cáo kết quả thực hiện trực tiếp trên mạng internet thông qua cổng thông tin điện tử của Hệ thống cơ sở dữ liệu năng lượng quốc gia. Mỗi cơ sở sẽ được cấp một địa chỉ trong Hệ thống với số ID riêng biệt để có thể truy cập, truy xuất và làm việc với các file cở sở trên Hệ thống.

Buổi Hội thảo cũng giới thiệu đến các doanh nghiệp về lộ trình và nhóm đối tượng của chương trình dán nhãn năng lượng cũng như những xử lý vi phạm hành chính trong quản lý năng lượng tại các cơ sở công nghiệp.

Cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm là:

- Các cơ sở sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, đơn vị vận tải, cơ sở hoạt động dịch vụ 1.000 tấn dầu tương đương trở lên trong 1 năm;

- Các tòa nhà, cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước nếu tiêu thụ trên 500 tấn dầu tương đương trở lên trong 1 năm.

Thanh Xuân