Rồi sẽ trầy trật lắm đây. Tâm lý chung của nhiều doanh nghiệp là không muốn bỏ ra một khoản tiền lớn như vậy vào việc nâng cấp hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn A, hàng chục tỷ đồng chứ không ít đâu. Họ sẽ viện ra lý do là hệ thống xử lý nước thải đang vận hành cũng đạt yêu cầu (chuẩn B); doanh nghiệp đang khó khăn, khó bố trí kinh phí... để "án binh bất động"- một kỹ sư hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ môi trường từng nhận định.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy tỉnh và ngành chức năng không hô khẩu hiệu suông. Và cũng vì vậy, tất cả đã và đang đi dần vào "quỹ đạo".

Ngay tại hội nghị "bàn tròn" tháng 5/2016, đã có 20 doanh nghiệp (chủ của 22 nhà máy, cơ sở sản xuất có phát sinh nước thải công nghiệp) đã đặt bút ký cam kết thực hiện chủ trương lớn của tỉnh trong năm 2017.

Và đến nay, sau hơn 1 năm triển khai quyết liệt, vượt qua nhiều khó khăn, trong số 20 dự án, nhà máy có phát sinh nước thải công nghiệp đang hoạt động (chủ yếu là nhà máy chế biến mủ cao su và tinh bột sắn) đã có 8 dự án, nhà máy đã hoàn thành đầu tư hệ thống xử lý nước thải loại A; 6 dự án, nhà máy đang triển khai.

Khi mới triển khai, không ít chủ doanh nghiệp tìm gặp tôi phàn nàn rằng hệ thống xử lý nước thải đang vận hành đạt chuẩn B, nghĩa là đạt yêu cầu, bây giờ đập đi, làm mới, lãng phí lắm. Nhưng chúng ta cần hiểu rõ là, chủ trương này của tỉnh không phải "làm khó" doanh nghiệp, mà là hướng tới nền sản xuất sạch hơn vì tương lai, nên khó mấy cũng phải làm. Hôm nay chúng ta làm quyết liệt, ngày sau sẽ không phải mất công sức, tiền bạc ra để khắc phục hậu quả- Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Phạm Đức Hạnh chia sẻ.

Hình ảnh Đại úy Nguyễn Xuân Hiển- Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV 78 (Binh đoàn 15), cầm ly nước được lấy từ điểm xả cuối hệ thống xử lý nước thải của nhà máy chế biến mủ cao su số 6 và... uống ngon lành đã gây ấn tượng mạnh cho chúng tôi khi đến tìm hiểu về quy trình xử lý nước thải ở đây.

Hành động ấy có sức mạnh hơn bất cứ lời giới thiệu hoa mỹ, hơn bất cứ lời khoe khoang nào. Chỉ cần một hành động ấy, đã chứng minh một cách chân thực nhất rằng, hệ thống xử lý nước thải của nhà máy đã đạt chuẩn A.

Được xây dựng tại xã Mô Rai, huyện Sa Thầy, nhà máy có tổng vốn đầu tư hơn 129 tỷ đồng, công suất 5.000 tấn/năm; hệ thống xử lý nước thải có công suất 550m3/ngày đêm. Từ năm 2017, đơn vị đã đầu tư 22 tỷ đồng để nâng cấp, cải tạo hệ thống cũ (đạt chuẩn B) lên đạt chuẩn A theo đúng cam kết đã ký với Sở Tài nguyên và Môi trường.

Kết quả kiểm tra thực tế tháng 8/2017 của ngành chức năng cho thấy, để nâng cấp lên chuẩn A, doanh nghiệp đã nâng cấp hồ số 5 bằng việc lắp đạt hệ thống thiết bị máy khuấy trộn chìm để xử lý nitơ và phốt pho; cải tạo hồ số 6 bằng việc nâng công suất máy thổi khí, thay đổi chủng vi sinh mới, phù hợp hơn để tăng hiệu quả xử lý nước thải; lắp đặt thêm hệ thống thu nước mặt tại 6 bể lắng của hồ số 7 và hệ thống máy bơm bùn hồi lưu; lắp đặt thêm hệ thống gạn lắng tại đầu ra của hồ số 9, trước khi nước thải theo đường ống chảy ra môi trường tiếp nhận...