Những năm gần đây, Hà Nội đã triển khai mạnh mẽ Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững (SCP), với mục tiêu đến năm 2025, toàn bộ khu, cụm công nghiệp và 70% làng nghề được phổ biến, nâng cao nhận thức về sản xuất, tiêu dùng xanh. Các điểm bán, siêu thị và trung tâm thương mại dần loại bỏ túi nilon khó phân hủy, thay thế bằng bao bì thân thiện môi trường.

Song song, hơn 2.000 sổ tay về mô hình sống xanh cùng hàng chục lớp tập huấn được phát hành, giúp các cơ sở sản xuất chủ động đổi mới công nghệ, quản lý chất thải và hướng đến sản xuất sạch hơn.

Tại làng gốm Kim Lan (Gia Lâm), trước kia hàng trăm hộ dân phải dùng lò nung than, gây ô nhiễm không khí và nguồn nước. Nay, nhờ được hỗ trợ chuyển đổi sang lò gas, không chỉ môi trường được cải thiện mà năng suất và chất lượng sản phẩm cũng tăng rõ rệt. 

Còn tại làng gốm Bát Tràng cũng ghi nhận sự thay đổi lớn khi hơn 90% cơ sở đã chuyển sang sử dụng lò nung gas hóa lỏng, thay cho hàng trăm tấn than từng tiêu thụ mỗi ngày. Nhờ vậy, chi phí năng lượng giảm, sức khỏe người lao động được bảo đảm và lượng khí thải độc hại giảm đáng kể.

Không chỉ dừng ở gốm sứ, mô hình sản xuất sạch hơn đang lan tỏa đến các làng nghề mây tre đan, chế biến gỗ, dệt nhuộm... Tại HTX mây tre đan xuất khẩu Phú Vinh, việc cải tiến quy trình giúp giảm 10% lượng nguyên liệu hao hụt và hạn chế sử dụng hóa chất, vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo vệ môi trường làng nghề.

Theo Sở Công Thương Hà Nội, giai đoạn 2021-2024, thành phố đã hỗ trợ 36 cơ sở công nghiệp nông thôn đầu tư thiết bị hiện đại, tư vấn sản xuất sạch hơn cho 120 cơ sở và xây dựng 8 mô hình thí điểm về sản xuất xanh, với tổng kinh phí hơn 10 tỷ đồng. Đồng thời, 21 cơ sở đã hoàn thiện quy trình quản lý năng lượng theo tiêu chuẩn ISO 50001:2018.

Theo định hướng đến năm 2030, Hà Nội phấn đấu 100% làng nghề được công nhận đạt yêu cầu về bảo vệ môi trường. Thành phố sẽ tiếp tục triển khai các chương trình hỗ trợ đổi mới công nghệ, kiểm toán năng lượng và tư vấn kỹ thuật, ưu tiên doanh nghiệp nhỏ và vừa cùng các sản phẩm xanh.

Việc tổ chức hội chợ, triển lãm giới thiệu sản phẩm tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường cũng là cách để quảng bá và mở rộng thị trường cho các làng nghề truyền thống. Các chuyên gia nhận định, nếu được nhân rộng, mô hình sản xuất sạch hơn sẽ không chỉ bảo vệ môi trường mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm Việt từ làng nghề tới thị trường toàn cầu.