Tại hội thảo phổ biến và tập huấn thực hiện quy định trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) theo quy định mới của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, diễn ra ngày 4/3/2022, ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết EPR được kỳ vọng là giải pháp hiệu quả nhất giúp giải quyết vấn đề rác thải nhựa hiện nay và sẽ đặt nền móng cho nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Thông tin thêm tại hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến với hơn 300 đại biểu đến từ các cơ quan, tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp khu vực miền Bắc tham dự, ông Phan Tuấn Hùng nhấn mạnh EPR là cách tiếp cận mới của chính sách môi trường, trong đó trách nhiệm của nhà sản xuất một loại sản phẩm được mở rộng tới giai đoạn thải bỏ trong vòng đời của sản phẩm đó.

Theo đó, nhà sản xuất, nhập khẩu được yêu cầu có trách nhiệm đối với các tác động môi trường vòng đời sản phẩm, nhất là rác thải của sản phẩm.

Bên cạnh đó, EPR cũng là một công cụ kinh tế và được xem là một cách tiếp cận mới nhằm tác động thay đổi thói quen sản xuất ít quan tâm tới môi trường sang sản xuất xanh, sạch, thân thiện với môi trường, giảm thiểu chất thải; đồng thời tìm kiếm giải pháp tài chính xử lý vấn đề quản lý chất thải, tăng cường tái chế, giúp Chính phủ đạt mục tiêu về môi trường mà không cần tăng thuế hay phí môi trường.

Vì thế, để thúc đẩy một nền kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững thì EPR là một trong những công cụ, động lực để thúc đẩy và duy trì nền kinh tế tuần hoàn. Ngoài ra, EPR còn giúp tái cấu trúc hệ thống quản lý chất thải hiện nay, góp phần hình thành ngành công nghiệp tái chế hiện đại. Nếu thực hiện đúng, đáp ứng theo các yêu cầu, Việt Nam hoàn toàn có thể đảm bảo sự khép kín, tuần hoàn tài nguyên giữa nguồn nguyên liệu đầu vào và chất thải sinh ra trong các hoạt động sản xuất.

Với tầm quan trọng trên, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường tin tưởng rằng EPT sẽ là một giải pháp hiệu quả và rõ ràng nhất giúp giải quyết vấn đề rác thải nhựa hiện nay, từ đó đặt nền móng cho nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Nhìn nhận ở góc độ doanh nghiệp, đại diện Unilever Việt Nam cũng cho rằng bảo vệ môi trường là “xương sống” trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Vì thế, doanh nghiệp cũng sẽ xây dựng kế hoạch và lộ trình thực hiện các cam kết về hành động ứng phó với vấn nạn ô nhiễm nhựa toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

Tại hội thảo, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chia sẻ, hướng dẫn các doanh nghiệp trong thực hiện quy định chi tiết về trách nhiệm mở rộng nhà sản xuất, nhập khẩu như: đối tượng, hình thức thực hiện, lộ trình, đăng ký, kê khai và báo cáo kết quả tái chế, chế tài xử lý vi phạm…

Cụ thể, nhà sản xuất, nhập khẩu săm lốp, pin ắc quy, dầu nhớt và các sản phẩm có bao bì (như bao bì thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc, phân bón, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, xi măng, chất tẩy rửa và chế phẩm dùng trong nông nghiệp, y tế…) phải thực hiện tái chế sản phẩm, bao bì từ ngày 1/1/2024.

Tương tự, nhà sản xuất, nhập khẩu các sản phẩm điện, điện tử phải thực hiện tái chế từ ngày 1/1/2025; nhà sản xuất, nhập khẩu các phương tiện giao thông thực hiện tái chế từ ngày 1/1/ 2027. Trường hợp doanh nghiệp không thực hiện tái chế thì phải đóng tiền vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ hoạt động tái chế.

Về trách nhiệm xử lý chất thải, nhà sản xuất, nhập khẩu thuốc bảo vệ thực vật (có bao bì), pin sử dụng một lần, tã bỉm, kẹo cao su, thuốc lá và một số sản phẩm có thành phần nhựa tổng hợp như bóng bay, đồ chơi trẻ em, giầy dép, quần áo, đồ nhựa dùng một lần, đồ dùng một lần, đồ nội thất, vật liệu xây dựng, túi nilong kích thước nhỏ… phải có trách nhiệm đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ thu gom, xử lý chất thải từ ngày 1/1/2022.

Ngoài ra, tại hội thảo, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng tham vấn ý kiến của các cơ quan, tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp về đề xuất định mức tái chế (Fs) và xin ý kiến doanh nghiệp đối với dự thảo Thông tư ban hành quy chế quản lý đóng góp tài chính hỗ trợ tái chế, xử lý chất thải áp dụng trong thời gian tới.