Bộ Công Thương đã tiến hành nghiệm thu nhiệm vụ “Nghiên cứu, đề xuất một số giải pháp kỹ thuật và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên liệu, năng lượng trong quá trình sản xuất tại các nhà máy sản xuất giấy bao bì công nghiệp quy mô dưới 50.000 tấn/năm”. Đây là nhiệm vụ thuộc Đề án ứng dụng khoa học và công nghệ trong quá trình tái cơ cấu ngành Công Thương phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững giai đoạn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 do Viện Công nghiệp Giấy và Xenluylô chủ trì thực hiện.

Những nhiệm vụ trọng tâm của Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp giấy Việt Nam giai đoạn đến năm 2020, có xét đến năm 2025, là phát triển ngành công nghiệp giấy Việt Nam theo hướng bền vững gắn liền với bảo vệ môi trường, áp dụng công nghệ tân tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm tiêu hao nguyên vật liệu, năng lượng.

Đối với các nhà máy sản xuất giấy bao bì công nghiệp có quy mô dưới 50.000 tấn/năm, thiết bị chủ yếu được sản xuất từ năm 2000 trở về trước. Tuy thường xuyên được cải tạo, tu bổ, nhưng nhiều công đoạn vẫn hoạt động bán tự động, vận hành dây chuyền sản xuất được thực hiện theo kinh nghiệm của người vận hành, thiếu sự chuẩn hóa và ban hành các quy trình vận hành chi tiết. Đặc biệt là đối với mỗi thiết bị cụ thể có độ ổn định vận hành không cao, do đó gặp khó khăn trong việc duy trì công năng ổn định, không kịp thời điều chỉnh dẫn đến mất ổn định về chất lượng sản phẩm, thất thoát nguyên vật liệu, tiêu hao năng lượng lớn. Để giải quyết được bài toán nâng cao hiệu quả quá trình sản xuất, vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trường, để đảm bảo chất lượng sản phẩm, các doanh nghiệp cần phải triển khai đồng bộ, kết hợp các giải pháp kỹ thuật và quản lý, kiểm soát công nghệ khả thi, hiệu quả.

Với mục tiêu của Nhiệm vụ là xây dựng được một số giải pháp kỹ thuật và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguyên liệu, năng lượng trong quá trình sản xuất tại các nhà máy sản xuất giấy bao bì công nghiệp quy mô dưới 50.000 tấn/năm, sau thời gian triển khai thực hiện, nhóm nghiên cứu đã khảo sát, đánh giá thực trạng vận hành sản xuất tại 08 nhà máy sản xuất giấy bao bì công nghiệp điển hình trong nước, đã đánh giá hiện trạng sử dụng nguyên liệu, năng lượng và quản lý sản xuất, từ đó xây dựng, đề xuất được 13 giải pháp về kỹ thuật và 03 giải pháp về quản lý vận hành, giúp các doanh nghiệp sản xuất sử dụng hiệu quả nguyên liệu, năng lượng.

Một trong những giải pháp kỹ thuật, quản lý đã được triển khai áp dụng tại Công ty cổ phần Giấy Mục Sơn (công suất 42.000 tấn/năm), như sử dụng xơ sợi trung bình làm lớp mặt của giấy testliner; sử dụng chế độ nghiền phù hợp; sử dụng cô đặc dạng đĩa thay cho cô đặc lưới nghiêng; sử dụng kết hợp keo chống thấm bề mặt với AKD; sử dụng sàng thải đuôi T2D để xử lý bột thải đuôi sau sàng thô; tận dụng triệt để nước làm kín, làm mát; bảo ôn đường ống; xây dựng quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm; hướng dẫn phân tích và quy trình vận hành máy móc thiết bị. Kết quả bước đầu đem lại cho doanh nghiệp là sản xuất ổn định, nâng cao năng suất và chất lượng giấy bao bì công nghiệp; hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu hóa chất phụ gia trong quá trình áp dụng giải pháp như: sử dụng xơ sợi trung bình cho lớp mặt, kết hợp với điều kiện nghiền, cô đặc dạng đĩa chi phí giảm 305.712 VNĐ/tấn sản phẩm; chi phí hóa chất: màu giảm 23.220 VNĐ/tấn sản phẩm, chống thấm giảm 4.500 VNĐ/tấn sản phẩm; hiệu quả sử dụng năng lượng giảm khoảng 44.231 VNĐ/tấn sản phẩm khi sử dụng sàng thải đuôi T2D, bảo ôn đường ống hơi, sử dụng nước làm kín, làm mát (tổng chi phí giảm khoảng 6-7%). Ngoài ra vấn đề về môi trường mang lại hiệu quả rõ rệt sau khi áp dụng giải pháp thể hiện qua thông số nước thải như: COD: 8mg/l; BOD5: 6,4 mg/l; độ màu: 99,25 Pt-Co; pH nước thải 7,6. Hệ thống chuẩn bị bột và năng suất máy xeo đạt 96% so với năng suất thiết kế. Các giải pháp quản lý giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong việc quản lý sản xuất, phân loại sản phẩm ngay từ công đoạn cắt cuộn lại, giảm thiểu thời gian dừng máy do các sự cố (tắc sàng.v.v), nâng cao công suất chạy máy.

“Đây là một trong những nhiệm vụ nghiên cứu khoa học được thực hiện từ khảo sát, đánh giá, nghiên cứu , đến ứng dụng thực tế doanh nghiệp. Với mục tiêu đưa ra được các giải pháp kỹ thuật, quản lý cần thiết và khả thi áp dụng đối với doanh nghiệp sản xuất bao bì công nghiệp quy mô dưới 50.000 tấn/năm, mặc dù đã gặp không ít khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid -19 trong thời gian thực hiện nhiệm vụ KHCN, nhưng nhờ sự hỗ trợ từ phía doanh nghiệp ứng dụng là Công ty cổ phần Giấy Mục Sơn, mà nhóm đã hoàn thành tốt được nhiệm vụ”, chủ nhiệm nhiệm vụ KS. Nguyễn Đình Hải cho biết.

Hội đồng nghiệm thu đã nhất trí đánh giá cao kết quả thực hiện Nhiệm vụ và những nỗ lực của nhóm nghiên cứu. Sản phẩm của Nhiệm vụ đầy đủ về chủng loại, số lượng, khối lượng so với hợp đồng đã ký kết với Bộ Công Thương. Đặc biệt, một trong những kết quả của Nhiệm vụ đã được ứng dụng ngay vào thực tiễn sản xuất và được doanh nghiệp đánh giá có hiệu quả cao. Bên cạnh đó, Hội đồng nghiệm thu cũng đề nghị tiếp tục hoàn tất các thủ tục và sớm đưa các kết quả nghiên cứu đến gần hơn với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành Công nghiệp Giấy.