Ngày 25/8, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã họp với Ban soạn thảo, Tổ biên tập xây dựng Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường ông Lê Công Thành đã chủ trì cuộc họp với đại diện các Bộ, ngành và đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường có liên quan. Nội dung chính tập trung vào danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính và thực hiện kiểm kê khí nhà kính.

Các lĩnh vực thực hiện kiểm kê khí nhà kính gồm năng lượng, nông nghiệp, lâm nghiệp, sử dụng đất, công nghiệp

Nghiên cứu khả thi khi thực hiện, phù hợp điều kiện thực tế và pháp luật hiện hành

Ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho biết: "theo quy định Luật Bảo vệ môi trường, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính, thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Theo đó, dự thảo Quyết định sẽ đề cập đến các tiêu chí xác định các cơ sở, lĩnh vực cần kiểm kê khí nhà kính. Đại diện các Bộ đang quản lý các lĩnh vực này, gồm: Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã tổ chức họp để thống nhất các nội dung trong dự thảo Quyết định".

Trình bày cụ thể về cơ sở xác định các lĩnh vực và cơ sở phải kiểm kê khí nhà kính, ông Lương Quang Huy, Trưởng phòng Giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô dôn (Cục Biến đổi khí hậu) cho biết, các lĩnh vực phải kiểm kê khí nhà kính sẽ căn cứ trên lĩnh vực đo kiểm kê quốc gia khí nhà kính yêu cầu. Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường, việc kiểm kê quốc gia khí nhà kính hiện có thay đổi cơ bản liên quan đến cách thức thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Việc kiểm kê do các Bộ thực hiện trên từng lĩnh vực mình quản lý, Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm tổng hợp để xây dựng báo cáo kiểm kê quốc gia khí nhà kính.

Các lĩnh vực thực hiện kiểm kê khí nhà kính hiện nay gồm năng lượng; nông nghiệp, lâm nghiệp, sử dụng đất; chất thải quá trình công nghiệp. Đây là những lĩnh vực đã được nghiên cứu kỹ và đưa vào danh mục các lĩnh vực kiểm kê quốc gia khí nhà kính. Theo nội dung cuộc họp, các lĩnh vực trên đang được nghiên cứu cụ thể, chi tiết để đưa vào các phụ lục, mẫu báo cáo kiểm kê mới trong Quyết định đang xây dựng.

Tại cuộc họp, ông Lương Quang Huy đề xuất danh mục cơ sở kiểm kê khí nhà kính cần đảm bảo tính khả thi để có thể thực hiện tại các cơ sở. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu để việc thực hiện không tạo gánh nặng cho doanh nghiệp, phù hợp điều kiện kinh tế và pháp luật hiện hành. Ngoài quy định và quy trình cần có sự thống nhất, minh bạch, công bằng giữa các lĩnh vực, cơ sở sản xuất kinh doanh và phù hợp với mục tiêu quản lý nhà nước và các cam kết quốc tế mà Việt Nam cần tuân thủ. 

Khoảng 2.200 cơ sở trong các lĩnh vực năng lượng, công nghiệp, vận tải, xây dựng và kinh doanh khác chịu trách nhiệm 30% tổng lượng phát thải khí nhà kính quốc gia

Khuyến khích doang nghiệp giảm phát thải khí nhà kính 

Dự thảo Quyết định xác định danh mục cơ sở thực hiện kiểm kê khí nhà kính dự kiến là các cơ sở có mức phát thải hàng năm ít nhất từ 3.000 tấn CO2 tương đương; hoặc thuộc các nhóm sau: nhà máy điện, cơ sở sản xuất công nghiệp tiêu thụ năng lượng hàng năm ít nhất từ 1.000 TOE, doanh nghiệp vận tải tiêu thụ năng lượng hàng năm ít nhất từ 1.000 TOE; toà nhà thương mại tiêu thụ năng lượng hàng năm ít nhất từ 1.000 TOE; cơ sở xử lý chất thải rắn công suất hoạt động từ 65.000 tấn/năm trở lên.

Qua rà soát, trên cơ sở tiêu chí nêu trên, Ban sạn thảo ước tính có hơn 2.200 cơ sở sản xuất năng lượng, công nghiệp, vận tải, công trình xây dựng và kinh doanh khác nằm trong danh sách nhóm đối tượng phải kiểm kê khí nhà kính. Trong đó, nhóm cơ sở thuộc quản lý của Bộ Công Thương lớn nhất với 1.800 cơ sở; tiếp theo là nhóm đối tượng thuộc quyền quản lý của Bộ Xây dựng 250 cơ sở; Bộ Giao thông vận tải 90 cơ sở và Bộ Tài nguyên và Môi trường 80 cơ sở. Theo tính toán, khoảng 30% tổng mức mức phát khí nhà kính quốc gia do nhóm các cơ sở nêu trên chịu trách nhiệm.

Các nội dung báo cáo được đại diện các Bộ, ngành và đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường thống nhất.

Nhằm hoàn thiện thêm dự thảo Quyết định, các đại biểu góp ý Ban soạn thảo nên xem xét thêm về thể thức ban hành Quyết định là văn bản cá biệt thay vì văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, các đại biểu cho rằng cần làm rõ thêm tiêu chí xác định các cơ sở phát thải cần kiểm kê khí nhà kính; sắp xếp lại thứ tự các biểu mẫu, bảng biểu trong dự thảo Quyết định cho phù hợp, thống nhất. Đặc biệt, cần có chính sách ưu đãi đối với các doanh nghiệp thực hiện hiệu quả nhằm khuyến khích các điển hình tốt hơn là chỉ tập trung vào việc xử lý vi phạm.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các Bộ, Ngành và yêu cầu Ban soạn thảo, Tổ biên tập nghiên cứu, tiếp thu để hoàn thiện dự thảo Quyết định nhằm đảm bảo chi tiết, đầy đủ, thuyết phục để  trình Thủ tướng Chính phủ trong thời gian sớm nhất.

Thanh Thanh t/h