Quảng Ninh là tỉnh có các ngành công nghiệp khai thác than, sản xuất cơ khí, nhiệt điện, xi măng..., trong đó công nghiệp khai thác than lớn nhất của cả nước. Thực hiện chủ trương của tỉnh Quảng Ninh phát triển kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh, ngành Than đã và đang nỗ lực đồng hành cùng với tỉnh, thực hiện sản xuất gắn với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Hiện nay, với những thách thức trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là những tác động của sản xuất công nghiệp đối với môi trường, vấn đề biến đổi khí hậu đã đặt ra những yêu cầu cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường. Do vậy, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012 Phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2025". Theo đó, Tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững, đảm bảo phát triển kinh tế nhanh, hiệu quả, bền vững và góp phần quan trọng thực hiện Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu; khuyến khích phát triển công nghiệp xanh, thân thiện với môi trường; sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên...

Quảng Ninh là một tỉnh công nghiệp phát triển, trong đó công nghiệp khai thác khoáng sản than là chủ yếu nhưng lại là một tỉnh có những lợi thế về phát triển du lịch với vịnh Hạ Long hai lần được vinh danh là Di sản thiên nhiên thế giới, cùng với phát triển du lịch tâm linh cũng như tiềm năng phát triển thương mại, dịch vụ, cảng biển..., Thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020 và quyết tâm thực hiện chuyển đổi nền kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh, từng bước đưa Quảng Ninh trở thành một tỉnh có cơ cấu kinh tế là dịch vụ, công nghiệp hiện đại, giàu đẹp, văn minh.

Ông Trần Thanh Phong, Trưởng phòng Kinh tế Đối ngoại - Sở Kế hoạch và Đầu tư, Phó Trưởng ban Quản lý Dự án Tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh cho biết: "Với sự hỗ trợ của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Quảng Ninh đã xây dựng Dự án hỗ trợ kỹ thuật "Thúc đẩy Tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long" và được triển khai thực hiện từ năm 2016 đến 2019 nhằm giúp tỉnh Quảng Ninh xây dựng một số mô hình phát triển kinh tế - xã hội theo hướng tăng trưởng xanh. Đồng thời, ban hành "Sách Trắng về tăng trưởng xanh khu vực Hạ Long", trong đó có các vấn đề liên quan đến SXKD than nhằm công bố rộng rãi đến các doanh nghiệp, nhà quản lý, công nhân lao động và các tầng lớp nhân dân Tăng trưởng xanh là việc phát triển kinh tế, sản xuất phải gắn với bảo vệ môi trường. Chúng tôi đánh giá cao ngành Than đã luôn quan tâm và chú trọng thực hiện công tác môi trường, đồng hành cùng với tỉnh thực hiện các mục tiêu và giải pháp về Tăng trưởng xanh liên quan đến ngành Than".

Tăng trưởng xanh khu vực vịnh Hạ Long trong phạm vi hoạt động của dự án bao gồm: Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long và các thành phố/huyện/thị xã Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Quảng Yên, Hoành Bồ và Vân Đồn. Những vấn đề liên quan đến SXKD của ngành Than như hoạt động khai thác, chế biến và vận chuyển than; giảm khai thác than lộ thiên, chuyển mạnh sang khai thác hầm lò; tăng cường ứng dụng công nghệ tiên tiến trong các khâu sản xuất; đưa các hoạt động chế biến và vận chuyển than ra xa các khu vực dân cư, nguồn nước; thu gom và xử lý triệt để các chất thải nguy hại trong hoạt động khoáng sản; tăng cường đầu tư cải tạo bãi thải, xử lý nước thải và trồng rừng, bảo vệ môi trường...

Trong quá trình sản xuất kinh doanh, TKV luôn quan tâm chú trọng thực hiện tốt công tác môi trường và đầu tư hiệu quả cho công tác môi trường tại Quảng Ninh. Thực hiện chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020 và chủ đề công tác năm 2018 của tỉnh là "Bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường tự nhiên", Tập đoàn đã ban hành và triển khai Nghị quyết liên tịch số 33-NQ/ĐUTKV-ĐUTQN ngày 18/4/2018 của Đảng ủy TKV và Đảng ủy TQN; Chương trình hành động số 138/CTr-TKV ngày 27/7/2018 của Tổng giám đốc TKV về công tác BVMT giai đoạn 2018 - 2020; Kế hoạch số 886/TTĐHSX-MT ngày 28/12/2017 thực hiện chủ đề công tác năm 2018 của tỉnh Quảng Ninh "Bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường tự nhiên", trong đó lồng ghép các công trình có trong Đề án đảm bảo môi trường cấp bách ngành Than, Đề án di dân tổng thể tỉnh Quảng Ninh.

Theo ông Nguyễn Mạnh Điệp, Trưởng Ban MT Tập đoàn, TKV luôn nhận thức rõ tầm quan trọng của việc phát triển SXKD phải gắn liền với tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường. Trong quá trình SXKD và tác động của biến đổi khí hậu đã tạo ra những sức ép ngày càng lớn đối với môi trường. Do đó, để khắc phục những tác động xấu đến môi trường, TKV đã chi hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm trực tiếp cho công tác bảo vệ môi trường, chưa kể hàng chục nghìn tỷ đồng để đầu tư đổi mới công nghệ khai thác than, cơ giới hóa sản xuất, đầu tư các tuyến băng tải vận chuyển than, cải tạo các cảng bốc rót than...

Tập đoàn đã có các giải pháp mang tính chiến lược như giảm dần khai thác than lộ thiên, chuyển mạnh sang khai thác hầm lò như Dự án hầm lò mỏ Núi Béo ra than từ tháng 5/2017; thực hiện chấm dứt hoạt động Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng từ ngày 1/1/2019 theo chủ trương của tỉnh và xây dựng Trung tâm chế biến và kho than tập trung vùng Hòn Gai tại phường Hà Khánh. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, đầu tư các tuyến băng tải than thay thế vận chuyển bằng ôtô và đường sắt. Song song đó, hàng năm TKV có kế hoạch trồng cây cải tạo, phục hồi môi trường tại các bãi thải mỏ; lắp đặt duy trì hệ thống phun sương dập bụi, hệ thống tường bao, rào chắn tại các khu vực sàng tuyển, kho than nhằm chống phán tán bụi. Năm 2018, đã hoàn thành lắp đặt 41 hệ thống quan trắc môi trường tự động nước thải, 10 hệ thống quan trắc môi trường tự động khí thải các nhà máy theo đúng quy định; thu gom, xử lý trên 120 triệu m3 nước thải mỏ, trên 3.000 tấn chất thải nguy hại, xử lý các loại chất thải khác đảm bảo quy định...

Năm 2019, TKV đã xây dựng Kế hoạch bảo vệ môi trường, trong đó tại Quảng Ninh tập trung vào các công việc: trồng cây phủ xanh thêm 100ha bãi thải, khai trường kết thúc; mở rộng, nâng công suất các trạm xử lý nước thải đảm bảo xử lý hết lượng nước thải mỏ phát sinh; thực hiện tốt việc thu gom, xử lý các loại chất thải, hoàn thành lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động các nhà máy xi măng; tăng cường các giải pháp chống bụi và vệ sinh môi trường khu vực sàng tuyển, bến cảng, kho than, tuyến đường vận chuyển và các khu vực sản xuất; triển khai các công trình phòng chống mưa bão, trong đó tập trung hoàn thành đê đập, hệ thống thoát nước chân bãi thải Bàng Nâu; rà soát, xây dựng bổ sung đập hồ lắng đất đá đầu nguồn, nạo vét các tuyến suối thoát nước đảm bảo thoát nước trong mùa mưa bão...

Cùng với đó, Tập đoàn tiếp tục nghiên cứu đầu tư công nghệ thăm dò, khai thác hiện đại, tiết kiệm tài nguyên và thân thiện với môi trường, tiếp tục nghiên cứu một số loại cây trồng mới, tiến tới phủ xanh toàn bộ các khu vực bãi thải, đất trống; đầu tư nâng cấp các cảng than..., nhằm giảm thiểu tác động của sản xuất than đến môi trường, góp phần cải thiện môi trường cảnh quan, thực hiện mục tiêu Tăng trưởng xanh - Tăng trưởng bền vững.