[In trang]
Kinh nghiệm giảng dạy Sản xuất sạch hơn tại Trường Đại học Thái Nguyên
Thứ tư, 03/09/2014
SXSH với các kỹ thuật thực hiện từ đơn giản tới phức tạp có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chất thải phát sinh ra môi trường. Do có tính thực tiễn cao nên phương pháp luận này đã được lồng ghép vào chương trình đào tạo của 28 trường Đại học và Cao đẳng trên cả nước.

SXSH với các kỹ thuật thực hiện từ đơn giản tới phức tạp có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chất thải phát sinh ra môi trường. Do có tính thực tiễn cao nên phương pháp luận này đã được lồng ghép vào chương trình đào tạo của 28 trường Đại học và Cao đẳng trên cả nước.

Khoa Khoa học MT & Trái Đất - trường Đại học Khoa học - Đại học Thái Nguyên đã đưa học phần SXSH vào chương trình đào tạo được 4 năm với tổng số sinh viên theo học là 540 sinh viên. Việc đưa SXSH vào giảng dạy tại trường là một trong những mục tiêu cơ bản tạo tiền đề nhằm đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các công nghệ sạch, thân thiện với môi trường vào doanh nghiệp.

Giảng dạy SXSH: lý thuyết đi đôi với thực hành

Do tính thực tiễn của phương pháp luận này nên khi giảng dạy về SXSH, các giảng viên của Khoa học MT & Trái Đất - Đại học Thái nguyên luôn chú trọng đào tạo lý thuyết gắn liền với thực hành. Ngoài việc giảng dạy lý thuyết, các học viên và sinh viên được tham gia vào các bài tập tình huống hoặc chuyến đi thực tế tại các cơ sở sản xuất để tìm kiếm cơ hội áp dụng SXSH hoặc tham quan mô hình SXSH đã được đưa vào thực tế.

Trong quá trình giảng dạy, giảng viên của Trường đã liên tục đưa ra các ví dụ cụ thể, các hình ảnh minh họa và bài tập mô phỏng để sinh viên có thể hình dung ra các bước thực hiện SXSH cũng như các kỹ thuật thực hiện SXSH. Các vấn đề lý thuyết được diễn giải ngắn gọn, dễ hiểu, trực quan sinh động để các học viên có thể nhanh chóng nắm bắt được vấn đề kỹ thuật khô cứng. Giảng viên đã thiết kế các bài kiểm tra ngắn, dưới hình thức trắc nghiệm để sinh viên có thể học và ghi nhớ lý thuyết về SXSH một cách dễ dàng.

Đặc biệt, các chuyến đi thực tế đến doanh nghiệp, sinh viên tự quan sát, tìm hiểu hiện trạng sản xuất và môi trường của doanh nghiệp từ đó đề xuất các cơ hội thực hiện SXSH là những nội dung hết sức quan trọng, giúp sinh viên hiểu rõ hơn về SXSH, đi từ lý thuyết đến thực tế, phát triển các kỹ năng quan sát, phân tích và phát hiện vấn đề của sinh viên.

Chia sẻ kinh nghiệm về đào tạo và học tập SXSH

Hiệu quả của việc lồng ghép SXSH vào giảng dạy phụ thuộc nhiều vào kỹ năng và kinh nghiệm giảng dạy của Giảng viên. Giảng viên phải là dẫn dắt, khuyến khích và khơi gợi lòng đam mê học hỏi và suy nghĩ của sinh viên, để các sinh viên chủ động đưa ra những đề xuất, đánh giá trong quá trình học tập. Là một giảng viên trực tiếp tham gia giảng dạy về SXSH cho các sinh viên từ năm 2009 tới nay, cô …. Đông đã hào hứng chia sẻ: “Khi giảng dạy môn này, sinh viên thường rất thích thú, một số sinh viên còn tiếp tục nghiên cứu về mảng kiến thức này khi học thạc sĩ. Khi giảng dạy, chúng tôi đã khuyến khích sinh viên thảo luận, đánh giá hiện trạng sản xuất của các doanh nghiệp củ thể, đề xuất các giải pháp SXSH tiềm năng. Giảng viên đóng vai trò định hướng để đảm bảo các đánh giá, nhận định, đề xuất của các em bám sát vào thực tiễn. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn sinh viên lựa chọn các doanh nghiệp phù hợp với năng lực và kỹ thuật đánh giá SXSH của mình, cụ thể là lựa chọn các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa để đánh giá SXSH, điều này sẽ giúp các em bao quát được toàn bộ doanh nghiệp, tìm hiểu rõ từng công đoạn sản xuất, từ đó, đề xuất các cơ hội SXSH sát thực hơn. Doanh nghiệp nào trải qua nhiều quá trình chế biến, tạo ra nhiều chất thải thì tiềm năng thực hiện SXSH càng lớn”.

Em Nguyễn Hồng Anh, sinh viên Khoa của trường Đại học KHTN cho biết: “SXSH là một môn học rất thú vị, thực tế và không hề đơn giản. Sinh viên được khảo sát các quy trình sản xuất, đặc biệt là được tham gia vào việc xây dựng cân bằng vật chất trong quá trình đánh giá SXSH. Muốn làm được bước này, sinh viên cần phải có kỹ năng thu thập số liệu. Các thầy cô trong Khoa đã rất nhiệt tình hướng dẫn chúng em cách thức thu thập số liệu một cách đầy đủ, nhưng không quá máy móc, cách đo đạc các số liệu sao cho dễ thực hiện và chi phí thấp nhất. Đây là những kỹ năng rất cần thiết cho chúng em sau khi ra trường…”.

Sau 4 năm triển khai lồng ghép SXSH vào giảng dạy tại trường Đại học, khoa Khoa học MT & Trái Đất - trường Đại học Khoa học - Đại học Thái Nguyên đã góp phần trang bị kiến thức cơ bản cho sinh viên về môn học có tính thực tiễn cao và hữu ích cho doanh nghiệp. Để từ đó, thế hệ cử nhân tương lai có thể áp dụng những nguyên lý cơ bản vào áp dụng trong thực tế, từng bước giúp DN cải thiện hiệu quả sản xuất và bảo vệ môi trường. Công tác giảng dạy vẫn luôn được duy trì và cải tiến để đem lại hiệu quả cao nhất cho các học viên và sinh viên./.

Hiện nay, tài liệu về SXSH ở trên mạng khá phổ biến, đặc biệt tại trang web http://www.sxsh.vn, các giảng viên và sinh viên có thể tìm hiểu các điển hình áp dụng và các báo cáo đánh giá SXSH trên toàn quốc như nguồn tư liệu tham khảo các giải pháp SXSH trong quá trình dạy và học.