Từ những năm 1970 của thế kỷ XX, xu hướng phát triển kinh tế tại châu Âu đã có sự thay đổi theo hướng thân thiện với môi trường. Trong những năm qua tại Việt Nam, chương trình tăng trưởng xanh được cụ thể hóa qua việc ngày 25/9/2012, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 1393/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050 với 3 nhóm nhiệm vụ quan trọng: Giảm cường độ phát thải khí nhà kính và thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; xanh hóa sản xuất; xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững. Ngày 20/3/2014, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam chính thức có quyết định phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014 - 2020. 

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực vào năm 2018 sẽ phần nào giúp Việt Nam phát triển theo hướng Tăng trưởng xanh. Các chuyên gia của EU và Việt Nam đều có chung nhận định, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) được thông qua sẽ thúc đẩy đầu tư và cải tiến, hiện đại hóa công nghệ, nhờ đó đẩy mạnh năng suất và tăng đầu ra trong nhiều ngành sản xuất. Đồng thời, thúc đẩy năng lực sản xuất, tính cạnh tranh của doanh nghiệp (DN) trong nước, qua đó thúc đẩy tăng trưởng xanh của Việt Nam.

Hiệp định này cũng mở ra nhiều cơ hội tiếp cận thị trường Việt Nam cho các nhà đầu tư châu Âu, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng sạch và tăng trưởng xanh. Hiện các DN EU đầu tư tăng trưởng xanh hướng tới 4 nhóm chính là: Năng lượng tái tạo; tiết kiệm năng lượng; công trình bền vững; xử lý nước và rác thải. Đây là những lĩnh vực hoàn toàn phù hợp với định hướng phát triển theo hướng bền vững của Việt Nam.

Đáng chú ý trong EVFTA có đề cập khá chi tiết tới các quy định về thương mại và phát triển bền vững (gồm 18 điều), bao gồm cam kết với các tiêu chuẩn chính trong công ước của Tổ chức Lao động quốc tế cũng như các hiệp định môi trường đa phương. Cả hai bên khẳng định cam kết của mình để theo đuổi phát triển bền vững, mà các hành động chính, gồm phát triển kinh tế, phát triển xã hội và bảo vệ môi trường, là phụ thuộc lẫn nhau và củng cố lẫn nhau.

Ngoài ra, Hiệp định còn thúc đẩy thương mại và đầu tư về sản xuất năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch không tái tạo và bền vững. Theo đó, mức thuế sẽ được cắt giảm hoặc bỏ cho các sản phẩm có liên quan cho khu vực này. Tất cả các bên liên quan sẽ phải tập trung các cơ chế pháp lý để điều tiết trong lĩnh vực năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, gió, sinh khối).

Văn phòng CPSI